Måmdiy (veye)

Èn årtike di Wikipedia.
(Redjiblé di Måmdey (veye))

Po des linwincieusès racsegnes sol mot "Måmdey", alez s' vey sol Wiccionaire

Måmdiy (la-minme, Mâmdî, Mâmdi[1]; F. Malmedy , davance Malmédy), c' est èn ancyin ptit ban del Walonreye divnou intité, el province di Lidje.

Cwarmeus avou l' catedråle padrî
vî lomaedje e latén

Mwaissès dnêyes[candjî | candjî l’ côde wiki]

Etimolodjeye do no[candjî | candjî l’ côde wiki]

Po l' etimolodjeye et les vîs scrijhas, loukîz e Wiccionaire. Gn a eto ene fåve etimolodjike. C' esteut deus gaméns, onk ki vleut esse mwaisse. I djheut tofer "mi mame dit (çoula)" po-z acertiner çou k' i djheut. Si camaeråde, cwand on lyi dmandéve dou k' il esteut, i respondeut di "m' mame dit" -> Mamdi.

No di des plaeces di Måmdey[candjî | candjî l’ côde wiki]

Loukîz a : Måmdey (toponimeye)

Hamteas[candjî | candjî l’ côde wiki]

Les ôtès nos d' plaeces di Måmdey sont metous so ene pådje tote seule.

Istwere[candjî | candjî l’ côde wiki]

Mwaisse bastimint administratif do tins des Prûsyins

Fondåcion d' on covént dins les bwès e 648, par Sint Rmåke, i dvénrè abeye et srè rmetowe avou Ståvleu po fé li Principåté di Ståvleu-Måmdey.

Djalotes ene di l' ôte, elle alît ene d' on costé et l' ôte di l' ôte diviè l' an 1000, dj' ô bén: Ståvleu avou Lidje, Måmdey avou Cologne.

E 1815, li Cossina d' Wîne dina les pårotches di l' evetchî d' Cologne al Prûsse. Eto, Måmdey divna Prûssyin (çou k' on lomrè l' Walonreye prûssyinne), et mwaisse-veye d' on canton (kreis).

E 1887, on rmeta eshonne les hamteas tot ahivant li comene di Bévurcé.

E 1920, Måmdey fourit metou avou l' Beldjike, avou les Redîmés Payis (cossina d' Versailles, 1925). Di 1940 a 1944, li veye fourit, cor on côp, rclamêye almande. Elle a a stî foirt avadjeye påzès bombårdumints a l' Ofinsive da Von Rundstedt (decimbe 1944).

Tuzance walone[candjî | candjî l’ côde wiki]

Sinne do cwarmea (masses)

Soces et Foclore[candjî | candjî l’ côde wiki]

Waloneus[candjî | candjî l’ côde wiki]

Accint walon d' Måmdey[candjî | candjî l’ côde wiki]

Li spotchåve voyale est "U".

Les addjectifs et pårticipe erireces n' ont nou femrin.

Motîs walons[candjî | candjî l’ côde wiki]

Eredjistrumint[candjî | candjî l’ côde wiki]

Vola, vos ploz schoûter èn eredjistrumint del fåve do vî vî tins «Li bijhe et l' solea» ratournêye pa Jacky Lodomez et Marie-Claire Buchholz avou l' accint d' après Måmdiy pol Djåzant atlasse éndjolike des lingaedjes di France et d' avår la.

Hårdêye difoûtrinne[candjî | candjî l’ côde wiki]

Sourdant[candjî | candjî l’ côde wiki]

Commons
Commons
I gn a so les cmons Wikipedia des imådjes ou fitchîs son a vey avou Måmdiy (veye) .
  1. L' accint walon di ç' payis la afond todi li "y" metou å coron des mots ôte pårt el Walonreye.
  2. Jean Germain Avis de recherche : Wallons, comment vous appelez-vous, Vers l'Avenir, 24 d' octôbe 2007.