Transene (toponimeye)

Èn årtike di Wikipedia.
plake del Schavêye

Pådje so les nos des plaeces di Transene


Hamteas[candjî | candjî l’ côde wiki]

cinse di Papene e 2005, ki va divni on zônigne
  • d' asteure
    • Les Barakes (les djins s' î lomèt: les Barakîs)
    • Li Bårire (la-minme : La / al Baurîre, al Bâriére)
    • Papene (la-minme: Papine) (les djins k' î dmorèt: les Papinîs).
    • å Bestin (inte Transene et Telin)
  • disparexhou hamtea
    • a Mussi (kécfeye on hamtea, dins l' vî vî tins, Mucsy dins li tchåte di vindaedje do ban di Viyance a l' abeye di Prûm).

Plaeces ki leu no a-st a vey avou les tchamps, prés et sårts[candjî | candjî l’ côde wiki]

Tchamps[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • Aplacaedje tîxhon
    • L' l' Absintchamp (vî scrijha a a la voie de bassenchamp; Bassindje-tchamp ?)
    • Flowitchamp (la-minme Flôwichamp).
  • Aplacaedje ordinaire
    • Li tchamp Wiyåt (la-minme: U.au).
    • Les tchamps d' Måtche.
    • Li tchamp do tchinne.

Prés[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • avou "pré"
    • Ås longs prés.
    • Å dvant des prés.
    • Les Prés d' sere.
    • Å Fond des Prés.
  • ôtes prés

Sårts[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • Li sårt Djîle (la-minme: lu / ou saurt Djî).

Ôtes tchamps[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • Å Long Boyea (la-minme : ou long Boyê).

Plaeces ki leu no a-st a vey avou les bwès[candjî | candjî l’ côde wiki]

Bwès[candjî | candjî l’ côde wiki]

Håye[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • Li Håye di brou (la-minme: la (h)âye / a l' âye du brou)
  • Li håye ås bûs (la-minme: la (h)âye / a l' âye aus bûs).
  • Li Laide Håye (e F. Lédaille).

[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • Divant l' hé (la-minme: duvant la hé).
  • Li Tirê (Tirihé ?): pitit tiene k' asteure, c' est des tchamps, mins ki pleut bén aveur sitî ene hé.

Taeye[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • Al Pitite Taeye

Plaeces ki leu no a-st a vey avou les sôres d' åbes[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • tchinne
    • li Tchamp do Tchinne (lu Tchamp du Tchêne, Fr. Champ du chêne), la k' gn a l' Ployî Tchinne (Lu Ployé Tchin.ne).
    • Å Tchenoe (Tcheno, Fr. Le Chenot).
    • Les Rouvroes (au Rouvro; les Rouvros: lu prèmî Rouvro, lu Rouvro, lu Rouvro au dbout, lu Rouvro lauvau).
  • ôtes åbes

Plaeces ki leu no a-st a vey avou des aiwes[candjî | candjî l’ côde wiki]

Fagne[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • Li Fagne Magnan (la-minme: la fagne)
  • Li fagne Magrite Djan d' Our
  • Les / ås Fagnes Mariete
  • li Fwè.

[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • li bî del Faloejhe (la-minme: Falwâche) = li bî do wézrin.
  • Al Pixhlote (la-minme: pichlote)

Fontinne[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • Li fontinne ås veas (so l' ancyin dominne do Tchestea d' Måtche, gn åreut la rexhou ene bôme ki vneut do Tchestea).

[candjî | candjî l’ côde wiki]

broû[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • Li Broûlote (la-minme: La / al Brûlote).
  • Les nawes.

Plaeces ki leu no a-st a vey avou avou des monts-et-vås et les rotches[candjî | candjî l’ côde wiki]

tienes[candjî | candjî l’ côde wiki]

li tiene Pichcaye
Ployî Tiene (å fond); Rouvroe (Rouvro) divant-plan
  • Li tiene Pichcaye (la-minme: tchêne Pichcaye) : inte li Rouvroe et l' terén d' fotbale
  • Å Ployî Tiene (la-minme: å Ployé Tchêne) : a droete del voye di Maissin. I fwait èn ingue di scwere, tot shuvant adon l' vå d' l' aiwe di Lesse, eviè l' Bwès-e-ban. Les Tchamps d' Måtche sont sol dizo do Ployî Tiene

mont[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • li Taimont
  • Beyîmont
  • Malimont.
  • Tchanmont (astok do minme bwès so Viyance).

Fond[candjî | candjî l’ côde wiki]

Rotche[candjî | candjî l’ côde wiki]

Rotche Magrite Zabele (ås Cawetes)
  • Al Rotche : grossès rotches ki brikèt foû d' tere
  • Al Rotche Magrite Zabele, do no di deus macrales k' î dansént.

Plaeces ki leu no a-st a vey avou les dmorances et l' ovraedje des djins[candjî | candjî l’ côde wiki]

Viye istwere, limodjes di teritweres[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • Les tchamps d' Måtche: (å mitan des bwès, a vey avou ene prôpieté d' on "Del Måtche" - e francès De la Marck, gn aveut kécfeye on tchestea so Rdû, nén lon erî).
  • li Martcha (bwès metou astok des tchamps d' Måtche).
  • A Malplaké

Viyès uzances[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • A l' håjhe (la-minme: La auche, a l' Auche).

Viyès industreyes[candjî | candjî l’ côde wiki]

Måjhons et adjîsses did lanawaire[candjî | candjî l’ côde wiki]

Tchapele del voye di Viyance
  • padrî mon Rôzete.
  • li Forni Balon (la kel curé refractaire Mårtén vineut dire messe di 1796 a 1802).
  • a l' etan Clovisse.
  • å cåbaret Ramponô.
  • å Spiscame (Euro Space Center)
  • al tchapele Notru-Dame di Gråces, al Tchapele Notru-Dame des Tchamps; drî l' Tchapele Notru-Dame des Tchamps.
  • sol monumint (sul monumant).
  • dé l' tchapele del voye di Viyance (dé la tchapele dul vôye du Viance)

Rowes et voyes[candjî | candjî l’ côde wiki]

Voyes[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • li voye di Stegne (e francès, rue de la Colline).
  • li voye di Smu (e francès: rue nouvelle).
  • li voye di Viyance (e francès: rue de la chapelle).
  • li voye di Libin (e francès: chemin agricole).
  • li voye di Rdû.
  • Li voye di Lesse.
  • Li voye des tchvås d' cope (la-minme: vôye des tchfaus d' coupe) = al voye di Pierzê.
  • Li voye do Rouvro.
  • Li voye do Molén (po-z aler å Molén d' Wezelvå, inte Maissin et Viyance).
  • Li voye do tchamp do tchinne.
l' intrêye del schavêye

rowes et rouwales[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • rowe do Covint (e francès du Couvent) : cwate grosses måjhons metous a ene inglêye, come on covint.
    • Li rouwale (la-minme: La / al rouwèle).
    • Li Schavêye (la-minme: Chavée).
    • Å Schaytea (la-minme: ou Scaytê)

Pazeas[candjî | candjî l’ côde wiki]

    • Li pazea do robtea (la-minme: lu pazê du roptê; li Robtea = onk ki rotéve come ene robete, et ki n' esteut nén grand)
    • Li pazea del Såcete (disparexhou diviè 1980) = li pazea Djaket.
    • Li pazea do curé (disparexhou diviè 1960).

Ôtès sacwès et målåjhminces[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • Li Tirê (Tirihé ?
  • Al pitite Souwete.

Sourdants[candjî | candjî l’ côde wiki]