Tribunå d' Weslår
Li tribunå d' Weslår ou Reichskammergericht (Tribunå des Tchambes di l' Impire, en almand), esteut l' pus hôte institucion d' djustice do Sint Impire Djermanike, di 1495 a 1806.
I n' a nén todi stî a Weslår (Wetzlar); a s' fondåcion pa l' pårlumint d' l' Impire (Reichstag) e 1495, li tribunå si troveut a Francfoirt, e 1527 i fourit transferé a Speyer et dispoy 1693 disk' al fén d' l' Impire a Weslår.
Tos les djudjmints fwaits dins l' Sint Impire polént esse rapoirtés å tribunå d' Weslår, a pus ki dins les teritweres wice ki l' mwaisse aveut-st on droet di n' nén esse aplé (privilegium de non appellando), dj' ô bén, ki l' pus hôt schålon del djustice dins ç' teritwere la aveut stî metou so pîs pås mwaisses do teritwere, eyet n' esteut do côp nén dizo l' djuridiccion d' l' Impire.
Li tribunå d' Weslår esteut (må) rlomé pol tins k' i lyi faleut po-z ariver a on djudjmint. Des afwaires k' i gn a, copurade les cenes ki c' esteut des margayes inte des teritweres di l' Impire inte di zels, ont pris kékès cintinnes d' anêyes; sacwantes di ces afwaires n' estént nén co decidêyes cwand l' impire a stî disfwait e 1806. Mins des djins k' i gn a djhèt ki çoula c' esteut cwand les diferinnès pårteyes ni s' interessént pus a l' margaye, mins ki l' tribunå saveut esse bén pus eficace cwand el voleut.
Difoûtrinne hårdêye
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Societé pol ricwerance åd fwait do Tribunå d' Weslår (en inglès ey almand)