Andje Gabriyel

Pol discramiaedje des årtikes avou l' mot « Gabriyel », loukîz cial.

so ene veulire

so ene pondeure da Van Eyck

L' Andje Gabriyel u l' Andje Gabriyele u l' mwaisse andje Gabrî, c' est ene andje u ene mwaisse andje k' egzistêye dins les creyances rilidjeuses ostant des djwifs ki des crustins et des muzulmans.

Elle est waiteye come li messaedjresse do Bon Diu.

Plaece e djudayisse

C' est ene des cwate mwaissès andjes avou Micayele...

Il aparexhe dins l' live Daniel.

Plaece e crustinnisse

Po les crustins, c' est leye k' a vnou anoncî a l' Aviedje Mareye k' ele ratindreut famile di Djezu-Cri, sins esse marieye (fiesse di l' Anonciyåcion).

Plaece e l' islam

Mawoumet ki rçût l' Alcoran di Gabriyele

Po les moslimîs, c' est leye k' a dicté l' Alcoran å profete Mawoumet li nute do messaedje.

Dins les belès-letes e walon

On l' baltêye sovint dins les belès-letes e walon, come responsåve del ratindance da Mareye. Insi dins on monoloke da Julos Beaucarne k' i djheut come adrovaedje a ses tchansons, i dit a pô près çouci:

Li grand Gabriyel — i freut spès wice k' i s' perdreut, saiss, lu — vina dé Mareye (ene tote djonne feye, saze ans, motoit co moens), et lyi dire «vouss ? vouss ?». Et leye: «oyi, oyi». Et fini avou on toumaedje insi: «fåt nén dmander ! minme dins les andjes, on n' pout pus awè fiyate !»

On djåze eto d' leye dins l' novele da Djan-Pire Dumont, «Å tribunå des biesses» (ramexhnêye «Tot tournant les pådjes»), on pô del minme façon.

L’ homo sapiens sapiens, come i s’ plaijhive a s’ lomer lu-minme, aveut tant fwait sofri li ptite bole ki lyi sierveut d' djîsse, k’ al fin do conte, li Grand Mwaisse di l’ univiers evoya sol tere ses missi dominici po-z aler vey cwè et kesse. Po mete a leu tiesse, i n’ vola nén l’ binamé Gabriyel, djusse bon a arinner les båsheles avou ses andoûleus messaedjes. Bén trop bonasse po oizeur dire leus vraiyes ås andjes gårdyins; et po dner l’ grand côp d’ schovete k' i faleut.