Modeste Grétry
André Ernest Modeste Grétry (e walon : Andrî Gretri, Modèsse Grètri) a skepyî a Lidje li 8 di fevrî 1741, d' on pere k' esteut muzicyin, et mori a l' Ermitaedje di Montmorency, el France, li 24 di setimbe 1813.
Eto, si prumire nåcionålité esteut lidjwesse. Après, il ebaga el France e 1767, ovrer låvå, et prinde li nåcionålité francesse.
C' esteut on compôzeu d' muzike. Il a stî purade rilomé pa ses operas comikes (Zémire et Azor, 1771 ; Richard Cœur de Lion, 1784).
Gn a ene rowe a Lidje ki poite si no, eyet ene posteure di bronze.
Vicåreye
[candjî | candjî l’ côde wiki]Si tåye ki provneut d' Bolan, esteut on violoneu, et stombyî ses efants et ptits-efants a l' esse eto.
Si pa, Françwès Gretry, vina dmorer a Lidje, et viker del muzike, come prumî violon al Coledjåle Sint-Dnixh ey eto a l' eglijhe Sint-Mårtén.
Li ptit Andrî kimince a scrire des sinfoneyes, et les dner a schoûter a Simon de Harlez.
A 18 ans, e 1759, i va a Rome po co studyî l' muzike, avou l' idêye di rivni a Lidje et awè ene tote grande plaece come muzicyin.
E 1767, i dmeure 6 moes a Djneve, la k' i scrît a Voltaire. Pu il ebague a Paris, po-z î viker pôvriteuzmint, å cmince, todi. Mins dedja e 1768, il est aplodi po ene operå "Le Huron", atuzlé shuvant "L'Ingénu" da Voltaire.[1]
Operå comike so s' vicåreye
[candjî | candjî l’ côde wiki]Joseph Schetter sicrijha e 1975 èn operå comike so s' vicåreye (Gretri). I fourit creyé a l' operå d' Lidje li 6 d' octôbe 2013.
Sourdants
[candjî | candjî l’ côde wiki]- ↑ Bibioteke des lingaedje del Walonreye