Paxhnåde do Cocaze
Li paxhnåde do Cocaze u adjeyante paxhnåde, c' est come ene grande paxhnåde ki pout crexhe 3 metes hôt.
Sincieus no d' l' indje : Heracleum mantegazzianum
Biyolodjeye
[candjî | candjî l’ côde wiki]C' est ene plante ki s' kisseme foirt åjheymçint. Gn a disk' a 100.000 grinnes so tchaeke pî. Cwand ele vént foirt sipesse, ele sitofe les ôtes plantes.
Ele n' a pont d' maladeyes ni d' formagnants.
Uzaedjes
[candjî | candjî l’ côde wiki]Elle a stî apoirtêye e l' Mîtrinne Urope, pu e l' Urope coûtchantrece, a pårti des pays do Cocaze (si birce biyolodjike) come fleur di djårdén.
Dinêye come evayixhante indje
[candjî | candjî l’ côde wiki]El Walonreye, elle est rwaiteye come ene evayixhante indje.
Elle åreut vnou el Beldjike del Swisse dins les anêyes 1930. On nd a bråmint cåzé e 2007, pask' end aveut yeu dipus k' i n' faleut dins les teréns del comene d' Oû-Djåce.
Si on toutche li seuve del plante, tot l' råyant, metans, et k' on va å solea dins les djoûs ki shuvèt, on pout atraper do fotosinsiûlijhaedje.
Dizindjnaedje
[candjî | candjî l’ côde wiki]Come c' est ene plante ki va discone li biyovaryîsté. C' est po ça k' elle a stî markêye so ene noere lisse di riskeusès plantes vinowe d' ôte pårt.
Ele edure bråmint des touwe-crouwås.
Ele fåt råyî cwand elle est co tote pitite, tot metans des wants et des berikes po s' waeranti des spitaedje di s' seuve.