Tinre lune
Li tinre lune (on dit eto : djonne lune, novele lune, c' est l' aparexhaedje del lune å tot prumî djoû di s' moes. Et, si on vout, les sacwants djoûs d' après.
Doûcès creyances sol tinre lune
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Loukîz a : Cwårtîs del lune
El Walonreye, gn a beacôp des doûcès creyances a vey avou l' tinre lune :
- I fåt rtaeyî ses tchveas a tinre lune : i rcrexhèt ça mî.
- Si on cod les fruts di tinre lune, i gåtront.
- I fåt ramasser les poes el tinre lune : i cujhèt mî.[1].
Li tinre lune dins l' calindrî muzulman
[candjî | candjî l’ côde wiki]Dins l' calindrî muzulman, c' est l' tinre lune ki decide do cminçmint do moes. Dins sacwants payis, i fåt l' vey di ses ouys, çou ki fwait ki les dates do moes ni sont nén clawêyes d' avance.
C' est foirt consecant po les moes avou des djamas, la k' on a deus fiesse-djoûs.
Li tinre lune est sovint on djoû pus tård dins les payis do Coûtchant arabe (Marok, Moritanreye) ki dins les payis do Levant arabe (Arabeye sewoudite) ou les ôtes payis muzulmans d' Azeye (Indonezeye, Malaizeye).
Divinltins, dins ces payis la, c' esteut eto l' tinre lune ki moennéve li paymint des louwaedjes å moes.