Calcaedje (linwince)
Li calcaedje (on dit eto : epront), el linwince, c' est l' c' est l' passaedje d' on mot d' on lingaedje a l' ôte.
Les calcaedjes linwistikes aviè l' walon sont metous so ene pådje a pårt.
N a eto ene pådje so les calcaedjes di des mots do walon pa des ôtes lingaedjes.
Mwaissès dnêyes
[candjî | candjî l’ côde wiki]Li calcaedje linwistike, c' est l' pus corante voye po fé des noûmots. Å pus sovint, c' est ene sacwè di naturel, k' aspite do lingaedje di tos les djoûs des djins zeles-minmes. I polèt esse accepté u riboutés pa les academeyes.
Gn a ene contrumasse di calcaedjes cwand on lingaedje rimonte si statut. Metans passer do statut di mancî lingaedje å ci di lingaedje oficir.
L' egzimpe classike, c' est cwand l' inglès divna li lingaedje del coû d' Inglutere, après aveur sitî fok li ci do peupe (diviè 1400). I moussa dvins ene cåkêye di calcaedjes do normand, k' esteut cåzé al Coû dispu Wiyam li Concwerant.
Mins gn a yeu, el Rinexhance, ene peclêye di calcaedjes di des bodjes latén et greks k' ont stî fwait pa des sincieus, aprume po djåzer inte di zels, et kel peupe ni comprinde nén.
Cas a pårt di calcaedjes
[candjî | candjî l’ côde wiki]Cawetes et betchetes
[candjî | candjî l’ côde wiki]Pa côps, gn a eto des calcaedje di stitchetes tote seules (cawetes u betchetes). Li pus classike, a dater del deujhinme mitan do 20inme sieke, c' est l' ci del cawete inglesse -ing.
E sincieus latén, on-z a eto calké toplin des cawetes do latén.
Bodjes greks et laténs aplakés
[candjî | candjî l’ côde wiki]Dins l' ehåyaedje do francès et d' l' inglès, et did la, dins bråmint des lingaedjes del Daegne, on-z a rcopyî des mots greks et laténs, k' on-z a aplaké (sovint a môde d' aplacaedje tîxhon).
- li francès "génocide" n' a nou bodje francès, c' est on calcaedje di deus mots greks.
vîs mots greks et laténs
[candjî | candjî l’ côde wiki]- l' inglès "stategy", l' arabe "es-stratejiya" vinèt tot droet d' on mot grek.