Aymara (lingaedje) : Diferince etur modêyes
cat |
m robot Modifie: es:Idioma aymara; changement de type cosmétique |
||
| Roye 10: | Roye 10: | ||
L' aymara a bråmint [[linwe-ehåyaedje|ristî metou a l' oneur]] e 2006, après l' wangnaedje da [[Evo Morales]] ås vôtaedjes del Boliveye. |
L' aymara a bråmint [[linwe-ehåyaedje|ristî metou a l' oneur]] e 2006, après l' wangnaedje da [[Evo Morales]] ås vôtaedjes del Boliveye. |
||
Côde [[ |
Côde [[ISO 639|ISO]]: '''ay'''. |
||
== Prononçaedje eyet fonolodjeye == |
== Prononçaedje eyet fonolodjeye == |
||
| Roye 17: | Roye 17: | ||
Eto, les voyales polèt esse coûtes ou longowes, k' on note adon avou on dobe-pont ('''ä, ï, ü'''), ça fwait k' i gn a 6 voyales dabôrd. |
Eto, les voyales polèt esse coûtes ou longowes, k' on note adon avou on dobe-pont ('''ä, ï, ü'''), ça fwait k' i gn a 6 voyales dabôrd. |
||
Po çou k' est des [[cossoune]]s, les ocluzives ont tchaeke troes sôres: simpe, aspirêye eyet glotåle (eg: |
Po çou k' est des [[cossoune]]s, les ocluzives ont tchaeke troes sôres: simpe, aspirêye eyet glotåle (eg: '''p, ph, p''''), mins i n' a pont d' diferince inte les doûces et deurès cossounes (pont d' diferince inte '''b''' et '''p'''; on ni screye ki '''p''') mins fwait l' diferince (come en arabe) inte '''k''' et '''q'''. |
||
I gn a-st insi 15 (5 x 3) ocluzives, eyet 9 cossounes d' ôtes sôres, et co 2 [[dmey-cossoune]]s ('''w''' eyet '''y'''). |
I gn a-st insi 15 (5 x 3) ocluzives, eyet 9 cossounes d' ôtes sôres, et co 2 [[dmey-cossoune]]s ('''w''' eyet '''y'''). |
||
| Roye 23: | Roye 23: | ||
== Sicrijhaedje == |
== Sicrijhaedje == |
||
===egzimpe di tecse=== |
=== egzimpe di tecse === |
||
* en aymara: Taqpach jaqix khusqat uñjatatäpxiwa munañapansa, lurañapansa, amuyasiñapansa, uqatwa jilani sullqanípxaspas uqham uñjasipxañapawa. |
* en aymara: Taqpach jaqix khusqat uñjatatäpxiwa munañapansa, lurañapansa, amuyasiñapansa, uqatwa jilani sullqanípxaspas uqham uñjasipxañapawa. |
||
* ratournaedje walon: Tos les omes vinèt å monde libes et ewals po çou k' est d' leu dignité et d' leus droets. Leu råjhon et leu consyince elzi fwait on dvwer di s' kidure inte di zels come des frés. |
* ratournaedje walon: Tos les omes vinèt å monde libes et ewals po çou k' est d' leu dignité et d' leus droets. Leu råjhon et leu consyince elzi fwait on dvwer di s' kidure inte di zels come des frés. |
||
| Roye 33: | Roye 33: | ||
* ''suma qamaña'' (bén viker) : no del voye politike, ni capitalisse, ni socialisse, k' on saye di shuve el Boliveye dispu 2006. |
* ''suma qamaña'' (bén viker) : no del voye politike, ni capitalisse, ni socialisse, k' on saye di shuve el Boliveye dispu 2006. |
||
==Difoûtrinnès hårdêyes== |
== Difoûtrinnès hårdêyes == |
||
*[http://ay.wikipedia.org/ Wikipedia en aymara] |
* [http://ay.wikipedia.org/ Wikipedia en aymara] |
||
*[http://www.aymara.org/arusa/qillqa.php discrijhaedje di l' alfabet], avou des egzimpes di son (fitchîs mp3), eyet des tåvleas di viyès ortografeyes. |
* [http://www.aymara.org/arusa/qillqa.php discrijhaedje di l' alfabet], avou des egzimpes di son (fitchîs mp3), eyet des tåvleas di viyès ortografeyes. |
||
[[Categoreye: |
[[Categoreye:Lingaedjes]] |
||
[[Categoreye:Amerike nonnrece]] |
[[Categoreye:Amerike nonnrece]] |
||
| Roye 54: | Roye 54: | ||
[[en:Aymara language]] |
[[en:Aymara language]] |
||
[[eo:Ajmara lingvo]] |
[[eo:Ajmara lingvo]] |
||
[[es:Idioma |
[[es:Idioma aymara]] |
||
[[eu:Aimara]] |
[[eu:Aimara]] |
||
[[fi:Aimaran kieli]] |
[[fi:Aimaran kieli]] |
||
Modêye do 21 setimbe 2010 à 22:00
lingaedjes > amerindyins > andino-ecwåtoriås > aymara
L' aymara, c' est l' no d' on lingaedje djåzé el Boliveye, å Perou eyet a Bijhe do Tchile, sol cotoû do Lak Titicaca.
C' est onk des råles lingaedjes indyins d' Amerike k' i gn a co dpus d' 1 miyon d' djins kel cåznut (end a 2.200.000).
L' aymara va astok å ketchwa.
L' aymara a bråmint ristî metou a l' oneur e 2006, après l' wangnaedje da Evo Morales ås vôtaedjes del Boliveye.
Côde ISO: ay.
Prononçaedje eyet fonolodjeye
L' aymara a seulmint troes voyales fonolodjikes (come li ketchwa et l' arabe): a, i, u. Les voyales "i" et "u" si prononcèt a côps "e" et "o", sorlon les cossoûnes åtoû; mins li scrijhaedje dins l' ortografeye standård c' est todi avou "i" et "u". Eto, les voyales polèt esse coûtes ou longowes, k' on note adon avou on dobe-pont (ä, ï, ü), ça fwait k' i gn a 6 voyales dabôrd.
Po çou k' est des cossounes, les ocluzives ont tchaeke troes sôres: simpe, aspirêye eyet glotåle (eg: p, ph, p'), mins i n' a pont d' diferince inte les doûces et deurès cossounes (pont d' diferince inte b et p; on ni screye ki p) mins fwait l' diferince (come en arabe) inte k et q.
I gn a-st insi 15 (5 x 3) ocluzives, eyet 9 cossounes d' ôtes sôres, et co 2 dmey-cossounes (w eyet y).
Sicrijhaedje
egzimpe di tecse
- en aymara: Taqpach jaqix khusqat uñjatatäpxiwa munañapansa, lurañapansa, amuyasiñapansa, uqatwa jilani sullqanípxaspas uqham uñjasipxañapawa.
- ratournaedje walon: Tos les omes vinèt å monde libes et ewals po çou k' est d' leu dignité et d' leus droets. Leu råjhon et leu consyince elzi fwait on dvwer di s' kidure inte di zels come des frés.
(prumî årtike del Declaråcion univiersele des droets del djin)
Sacwants mots d' aymara
- Jikisiñkama, yuspagarpuni taqikunatakis (a bénrade et merci bråmint des côps -- on pout vey avou l' lete "g" ki l' mot po dire gråces n' est nén on mot aymara natif, "yuspagara" vént do castiyan "Dios (lo) pagará", li bon Diu vs el påyrè.)
- suma qamaña (bén viker) : no del voye politike, ni capitalisse, ni socialisse, k' on saye di shuve el Boliveye dispu 2006.
Difoûtrinnès hårdêyes
- Wikipedia en aymara
- discrijhaedje di l' alfabet, avou des egzimpes di son (fitchîs mp3), eyet des tåvleas di viyès ortografeyes.