Aymara (lingaedje) : Diferince etur modêyes

Èn årtike di Wikipedia.
Contenu supprimé Contenu ajouté
EmausBot (copiner | contribouwaedjes)
m robot Ajoute: pnb:آیمارا
SreeBot (copiner | contribouwaedjes)
m robot Ajoute: bs, et, ml, sh, tr Modifie: ay, de, en, eo, es, eu, fi, hr, it, ja, lt, mk, nds, nl, nn, no, pl, pt, qu, ru, simple, sl, sv, uk, zh
Roye 43: Roye 43:
[[ar:لغة أيمارا]]
[[ar:لغة أيمارا]]
[[ast:Llingua aymara]]
[[ast:Llingua aymara]]
[[ay:Aymar aru]]
[[ay:Aymaranaka]]
[[bat-smg:Aimaru kalba]]
[[bat-smg:Aimaru kalba]]
[[bg:Аймара]]
[[bg:Аймара]]
[[bn:আইমারা ভাষা]]
[[bn:আইমারা ভাষা]]
[[br:Aymareg]]
[[br:Aymareg]]
[[bs:Aymara]]
[[ca:Aimara]]
[[ca:Aimara]]
[[cs:Ajmarština]]
[[cs:Ajmarština]]
[[da:Aymara (sprog)]]
[[da:Aymara (sprog)]]
[[de:Aymara (Sprache)]]
[[de:Aymara (Volk)]]
[[en:Aymara language]]
[[en:Aymara people]]
[[eo:Ajmara lingvo]]
[[eo:Ajmaroj]]
[[es:Idioma aimara]]
[[es:Aimara]]
[[eu:Aimara]]
[[et:Aimarad]]
[[fi:Aimaran kieli]]
[[eu:Aimara (herria)]]
[[fi:Aimarat]]
[[fr:Aymara]]
[[fr:Aymara]]
[[gl:Lingua aimará]]
[[gl:Lingua aimará]]
[[gn:Aimarañe'ẽ]]
[[gn:Aimarañe'ẽ]]
[[hr:Ajmarski jezik]]
[[hr:Aymará]]
[[id:Bahasa Aymara]]
[[id:Bahasa Aymara]]
[[io:Aymarana linguo]]
[[io:Aymarana linguo]]
[[is:Aímaríska]]
[[is:Aímaríska]]
[[it:Lingua aymara]]
[[it:Aymara]]
[[ja:アイマラ]]
[[ja:アイマラ]]
[[ko:아이마라어]]
[[ko:아이마라어]]
[[la:Lingua Aymara]]
[[la:Lingua Aymara]]
[[lij:Aymara]]
[[lij:Aymara]]
[[lt:Aimarų kalba]]
[[lt:Aimarai]]
[[lv:Aimaru valoda]]
[[lv:Aimaru valoda]]
[[mk:Ајмарски јазик]]
[[mk:Ајмари]]
[[ml:അയ്മാറാ]]
[[mr:आयमारा भाषा]]
[[mr:आयमारा भाषा]]
[[ms:Bahasa Aymara]]
[[ms:Bahasa Aymara]]
[[nah:Aimaratlahtōlli]]
[[nah:Aimaratlahtōlli]]
[[nds:Aymara (Spraak)]]
[[nds:Aymara (Volk)]]
[[nl:Aymara (taal)]]
[[nl:Aymara (volk)]]
[[nn:Aymara]]
[[nn:Aymaraer]]
[[no:Aymara (språk)]]
[[no:Aymara]]
[[nv:Aymara bizaad]]
[[nv:Aymara bizaad]]
[[os:Аймараг æвзаг]]
[[os:Аймараг æвзаг]]
[[pl:Język ajmara]]
[[pl:Ajmara]]
[[pnb:آیمارا]]
[[pnb:آیمارا]]
[[pt:Língua aimará]]
[[pt:Aimarás]]
[[qu:Aymara simi]]
[[qu:Aymara runa]]
[[ru:Аймара (язык)]]
[[ru:Аймара]]
[[sh:Ajmara]]
[[simple:Aymara language]]
[[sl:Ajmarščina]]
[[simple:Aymara]]
[[sl:Ajmari]]
[[sq:Gjuha aymara]]
[[sq:Gjuha aymara]]
[[sr:Ајмара (језик)]]
[[sr:Ајмара (језик)]]
[[sv:Aymara (språk)]]
[[sv:Aymara]]
[[ta:ஐமர மொழி]]
[[ta:ஐமர மொழி]]
[[tr:Aymara]]
[[uk:Аймара (мова)]]
[[zh:艾馬拉語]]
[[uk:Аймара]]
[[zh:艾马拉人]]

Modêye do 23 nôvimbe 2010 à 18:45

lingaedjes > amerindyins > andino-ecwåtoriås > aymara


aroyaedje wice k' on djåze aymara

L' aymara, c' est l' no d' on lingaedje djåzé el Boliveye, å Perou eyet a Bijhe do Tchile, sol cotoû do Lak Titicaca.

C' est onk des råles lingaedjes indyins d' Amerike k' i gn a co dpus d' 1 miyon d' djins kel cåznut (end a 2.200.000).

L' aymara va astok å ketchwa.

L' aymara a bråmint ristî metou a l' oneur e 2006, après l' wangnaedje da Evo Morales ås vôtaedjes del Boliveye.

Côde ISO: ay.

Prononçaedje eyet fonolodjeye

tåvlea del fonolodjeye di l' aymara, avou l' fonetike e rodje eyet l' ortografeye e bleu (clitchîz po-z agrandi)

L' aymara a seulmint troes voyales fonolodjikes (come li ketchwa et l' arabe): a, i, u. Les voyales "i" et "u" si prononcèt a côps "e" et "o", sorlon les cossoûnes åtoû; mins li scrijhaedje dins l' ortografeye standård c' est todi avou "i" et "u". Eto, les voyales polèt esse coûtes ou longowes, k' on note adon avou on dobe-pont (ä, ï, ü), ça fwait k' i gn a 6 voyales dabôrd.

Po çou k' est des cossounes, les ocluzives ont tchaeke troes sôres: simpe, aspirêye eyet glotåle (eg: p, ph, p'), mins i n' a pont d' diferince inte les doûces et deurès cossounes (pont d' diferince inte b et p; on ni screye ki p) mins fwait l' diferince (come en arabe) inte k et q.

I gn a-st insi 15 (5 x 3) ocluzives, eyet 9 cossounes d' ôtes sôres, et co 2 dmey-cossounes (w eyet y).

Sicrijhaedje

egzimpe di tecse

  • en aymara: Taqpach jaqix khusqat uñjatatäpxiwa munañapansa, lurañapansa, amuyasiñapansa, uqatwa jilani sullqanípxaspas uqham uñjasipxañapawa.
  • ratournaedje walon: Tos les omes vinèt å monde libes et ewals po çou k' est d' leu dignité et d' leus droets. Leu råjhon et leu consyince elzi fwait on dvwer di s' kidure inte di zels come des frés.

(prumî årtike del Declaråcion univiersele des droets del djin)


Sacwants mots d' aymara

  • Jikisiñkama, yuspagarpuni taqikunatakis (a bénrade et merci bråmint des côps -- on pout vey avou l' lete "g" ki l' mot po dire gråces n' est nén on mot aymara natif, "yuspagara" vént do castiyan "Dios (lo) pagará", li bon Diu vs el påyrè.)
  • suma qamaña (bén viker) : no del voye politike, ni capitalisse, ni socialisse, k' on saye di shuve el Boliveye dispu 2006.

Difoûtrinnès hårdêyes