Al grande brantche do vî tchinne (teyåte)

Afitche pol creyåcion del pîce å Triyanon a Lidje li 10 di nôvimbe 2007

Al grande brantche do vî tchinne (Al grande brantche dè vî tchinne), c' est ene pîce di teyåte e walon ki mete el sinne li metingue di Gråce-Bierleu do 30 di djulete 1950, e rapoirt avou l' kesse do trône do rwè Yopôl III (la k' gn aveut yeu cwate touwés).

Li scrijheu, c' est Thierry De Winter.

Li tecse rascoda li pris des pîces di teyåte e walon del Province di Lidje e 2006.

Li pîce fourit creyeye å Triyanon li 10 di nôvimbe 2007.

Rascourti et passaedjes

Li sinne si passe a Gråce-Bierleu li djoû do fameus metingue.

Louwiza, ene Flaminde, rweyalisse come di djusse, tént cåbaret avou s' feye, Djihene (Jeanne). Cisse-ciale est roede bleuwe sote di Douwård, on sindicalisse, disconte del rivnowe do rwè. Les deus hanteus si rescontrèt "al grande coxhe do vî tchinne".

Après l' metingue, et l' anonce des moirts, c' est Colas, li fjheu d' paskeyes do viyaedje ki vént tchanter, so l' air di Leyîz m' plorer :

A Gråce Bierleu, n' årè pus nou bea dimegne,

Neni, måy pus.

Les djoûs d' solo n' seront pus des djoûs d' fiesse,

Neni, måy pus.

Leyîz m' plorer; les drapeas sont-st e berne.

L' payis est d' doû, tot l' payis est d' 'doû.

Des taetches di sonk rilujhèt so nosse plaece,

Dji so honteus.

Est i possibe k' nosse payis, nosse viyaedje

Soeye si moudreu ?

Leyîz m' plorer: n a do sonk cial sol plaece.

Dji so honteus; dji so honteus.

Ladsu, Douwård endè va foû payis. Et Djihene, al diloujhe, si va pinde "al grande coxhe do vî tchinne".

Vo rla Colas ki rvént, mins ki gruzene "Li Braibançone. Mins on lyi côpe li xhuflet.

Èn ome : Oizreut on co tchanter cisse tchanson la ?

Èn ôte : Ene tchanson po li rwè !

On troejhinme : Ci n' est nén l' moumint di co moenner margaye.

On cwatrinme : Mins c' est ossu l' tchanson di tos les cis ki sont moirts po l' payis.

Li docteur : C' est l' tchanson da tertos, da tot l' payis.

Mitchî : Awè, da tot l' payis. Et Colas a råjhon. C' est l' moumint d' el tchanter Li moumint di s' rashonner tertos eshonne, sins pus nole margaye, po k' on drame come ci-chal n' arive måy pus. Djihene a morou paski les djins n' s' ont nén polou etinde inte di zels. Mins i n' fåt pus k' çoula arive. Et i fåt ki l' Beldjike vike, vike e påye, sins pus nou måleur come ci-chal, et solide come li vî tchinne wice ki Jeanne s' a pindou!"

Adon Colas etone l' ime ... et les ôtes avou. Ça cmince come on gruzinmint, pus todi pus foirt.

Conte-rindou del creyåcion

Sins raconter l' pîce, vos mådjinez bén k' on î voet l' margaye inte Walons et Flaminds ... come asteure, mins a l' evier !

Et çoula dna l' ocåzion al såle di rire , ou do fruzi, pus d' on côp ... et di s' lever al fén avou les acteurs ki tchantît l' Braibançone.

Mins po-z esse oniesse, end a pus d' onk ki n' kinoxheut nén les paroles ... ou ki n' voleut nén tchanter !