Charles Grandgagnage

Charles Grandgagnage

portrait da Charles Grandgagnage

Skepiaedje	9 di djun 1812, Lidje
Moirt	7 di djanvî 1878, Lidje
Nåcionålité	Bedje
Activités	Politikî, linwincieus

WIKIDATA

Charles Grandgagnage (e walon, Tchåle Grangagnaedje), c' esteut on rcwereu sol walon k' aveut skepyî a Lidje li 9 di djun 1812. Il î a morou li 7 di djanvî 1878.

C' est lu fén prumî ki s' a metou a rcweri les etimolodjeyes des mots walons. Ey eto, mostrer k' el walon esteut on vraiy lingaedje.

Il esteut rintî di s' mestî, et eto fourit senateur; mins c' est po si ovraedje sol walon k' on l' rimimbere.

Sovint, po n' nén repeter s' no dins les papîs d' linwincieus, on mete l' acourtixheure Ggg.

Ouve pol walon

Grand atôtcheu, il esteut ricnoxhou long et lådje, aprume el France et e l' Almagne. A costé des cmons nos, il a eto studyî les nos d' plaeces et les nos d' djins. C' est lu k' a foirdjî, e 1844, les noûmots "Walonreye" (e walon) eyet "Wallonie" (e francès).

Dins si live “Dictionnaire étymologique de la langue wallonne”, i mostere ki l' walon n' est nén on patwès francès mins èn ôte lingaedje, skepyî sol minme esto latén, nerén avou bråmint des hapaedjes vinant des lingaedjes tîxhons.

C' est bråmint a cåze di l' ovraedje da Grandgagnage ki l' walon divént ricnoxhou come té, pa tos les sincieus d' Urope, et esse situdyî pa sacwants linwincieus nén Walons, a pårti di 1850.

I fourit onk des askepieus del Soce di Langue et Literateure Walone (1856) et si prezidint di 1856 a 1876. I djha ki l' lingaedje walon esteut li seu simbole capåbe di rashonner tos les Walons di totes les ådjes eyet tos les payis. Målureuzmint, i n' cåzéve nén walon, et l' abitude esteut prinjhe po lonmint ki les grands disfindeus et ehåyeus do walon l' alént fé e francès.

Ricnoxhance foû del Beldjike

Il esteut ricnoxhou come on mwaisse pa les linwincieus almands, inte di zels, Föstermann, Laurent Diefenbach eyet Frédéric Diez.

Sol Rowe Grandgagnage a Nameur

I gn a-st a Nameur ene rowe Grandgagnage dispoy 1868; mins ele n' a nén stî lomêye après Tchåle, mins après si mononke Djôzef, k' a skepyî a Nameur e 1797 et ki fourit on notåbe di Nameur.