Cawete -oûle

Po des linwincieusès racsegnes sol sititchete "-oûle", alez s' vey sol Wiccionaire

Li cawete -oûle, c' est ene raptitixhante cawete, femrinne, foirt tipike do walon.

Mwaissès piceures

Li cawete -oûle a eto siervou a fé des nos d' djins : Nihoûle, Coignoûle. Å cmince, c' esteut des raptitixhants nos d' djins, femrins. Mins on a rade rovyî leu caractere femrin, et les scrire a môde omrinne : Nihoul, Coignoul.

Sovint li cawete -oûle est dvanceye d' on ristitchî R, et divni ene cawete -roûle. Kécfeye li cawete -roûle pout ele esse riwaiteye come ene dobe cawete : rece + oûle (pitite sacwè k' a a vey avou l' bodje).

Li cawete oûle n' est nén foirt vicante. Dins li rfondaedje elle a minme sitî boutêye evoye dins sacwants mots pal fôme picådrece "-ole" :

gayoûle (fôme pus tipicmint walone) <=> gayole (pus lådje oyowe)

C' est l' veur eto dins sacwants nos d' plaece come Farjole (falijhoûle).

Istwere del cawete -oûle

Ele vént d' ene cawete latene -olus.

Sovint, gn a yeu e vî lingaedje d' oyi ene cawete respondant a ene sititchete latene *-iciolus, k' on rtrouve dins les vîs scrijhas.

Elle esteut ddja avår la e 12inme sieke, come c' est mostré pa les vîs scrijhas di sacwants nos d' viyaedjes

Maredsou : Marendrechoul (1265).
Mitchrou : Melcherul (1143), Mechelroul (1249).
Lamsoûle: Lamocheule (862); li ristitchete -s- (Lamsoûle) vént did la.

Mins, dins les nos d' plaeces, li cawete -oûle ni s' wåde nén voltî, dins les mots toltins scrîts pa des scrijheus k' ont studyî e francès : ele divént sovint -ou (Maredsou, Mitchrou). C' est eto l' cas di cmons nos foirt corants et passés e francès del Walonreye come cougnou.

Li cawete -oûle si mintént mî dins les ptits hamteas, et les nos d' plaeces moens corants :

Sacwants cmons nos avou l' cawete -oûle

Sacwants cmons nos avou l' cawete -roûle

Noûmots avou -oûle

Gn a pont d' noûmots k' ont stî aboctés avou l' cawete -oûle.

Tolminme, on-z a foirdjî sacwants noûmots pa stindaedje di sinse, u raparintaedje, a cmincî des mots avou l' cawete -oûle :

waitroûle : plake di cur metowe sol costé des ouys d' on tchvå, po k' i n' toûne nén l' tiesse, et waitî padvant lu (Fr. oeillère "écran")

waitroûle 2 : (pa stindaedje) finiesse k' on waite d' ene tévé, d' ene copiutrece.

waitroûlete : pitite waitroûle d' on telefone axhlåve di 3inme djermêye.

waitroûlêye : çou kl' gn a so ene waitroûle.

Hårdêye difoûtrinne

Mots dedja studyîs sol Wiccionaire