Déme
Li déme, dins l' monde crustin, c' est ene taeye k' on dveut dner a l' Eglijhe, dizo l' Ancyin Redjime, et ki fjheut sovint li dijhinme des dinrêyes.
Li déme a stî payeye disk’ al fén di l’ Ancyin Redjime (ele ont stî anixhilêyes al Revolucion francesse).
Motlî
[candjî | candjî l’ côde wiki]Li ci ki vneut ramasser les démes si loméve li démeu. On djheut eto : li pikeu.
Paymint del déme
[candjî | candjî l’ côde wiki]On pleut aveur puzieurès démes dins l’ minme viyaedje. Insi, Ôvîfa diveut redîmer les princes-abés di Ståvleu, ey eto l’ signeur di Rénastinne.
Les payizans divént leyî les dinrêyes dins les tchamps, disk’ a çki l’ démeu vegne prinde li pårt do signeur.
Les djåbes divént esse metowes a dijhea, po-z awè pus åjhey. Li payizan diveut houkî troes côp : « démeu ! »
Li frawtineu esteut gadjî di cwate côps l’ déme, å prumî côp k’ il esteut prins. Li deujhinme côp, c’ esteut 8 feyes. Li troejhinme côp, il esteut tchessî foû do ban[1].
Rishonnance avou des sistinmes vijhéns
[candjî | candjî l’ côde wiki]Ele rishonne foirt al déme des dinrêyes dins li rlidjon muzulmande, mins cisse-cial va direk ås pôves, et ele n' est nén prinjhe di foice.