Gurnadî ordinaire
Li gurnadî ordinaire, c' est èn åbe ki vént dins les payis del Mîtrinne Mer.
Sincieus no d' l' indje : Punica granatum.
Mins gn a des ôtes gurnadîs.
Discrijhaedje
[candjî | candjî l’ côde wiki]Il est a pô près troes a cwate a cénk metes hôt.
I pied ses foyes di l' ivier. I foye e moes d' måss, et les foyetes sont rodjes
I vént ene bele rodje fleur diviè l’ moes d’ may, ki va divni ene pitite vete tchike (moes d’ djun).
Mins bråmint des fruts ni reyussixhnut nén: i tchaiynut a cratchote.
Les rodjès petales dimeurnut on moumint al moxhe do frut.
Les frut k' adierceye divént ene grosse bole ki va mawri pol fén do moes d’ awousse, li gurnåde. Les fruts maweurs sont 7 a 20 cm lådjes.
-
cratchotes
-
rodje moxhe
-
pitite et grosse gurnåde
-
item est i, côpêyes
Magnaedje
[candjî | candjî l’ côde wiki]Si on l’ côpe, gn a toplin come des ptits pepins, avou ene rodje tchå cwand i sont bén meurs. Avou des finès clôzeures inte les compartimints et des pus spesses inte les cwårtîs.
On les splitche po lzès magnî onk a onk. Ou hagnî dvins.
Cwand on li stoid, on a do djus d’ gurnåde, ki sieve a fé del gurnadene.
On pout eto stramer les grinnes po rabeazi des salådes.
-
côpêye po-z esse magneye grin pa grin
-
siplitcheye po mindjî al pitite coyire
-
grinnes divins ene salåde
Maladeyes do gurnadî
[candjî | candjî l’ côde wiki]Les gurnadîs polèt esse acsûts pa des emîleures.
-
Emîleures sol frut
-
Emîleures so les foyes