Aller au contenu

Hawayiki

Èn årtike di Wikipedia.

Hawayiki est l' iye mitike ki les polinezyins î fjhèt rimonter leus oridjenes.

Li no est scrît Hawaīki, Hawaiiki, Hawai'iki, Hawaii'iki, Havai'i, Ra'iatea, ou co Kahiki dins les diferins lingaedjes des iyes do pacifike.

L' iye polinezyinne di Hawayi (Hawai'i e hawayin) a stî inla lomêye en oneur di Hawayiki.

Les ledjindes dijhèt ki les polinezyins ont abagué ezès iyes di l' Oceyan Pacifike avou des drovous bateas, waire candjîs pa rapoirt ås bateas tradicionels k' on trouve co enute el Polinezeye.

Dins l' tins, bråmint d' antropologues dotént ki les bagaedjes rascontés pa ces ledjindes årént stî des bagaedjes volontaires, et il avént ptchî d' croere ki ça sreut purade des naivieus ki s' serént pierdous, poûssîss påzès vints. E 1947 Thor Heyerdahl naivia, avou on radea di balza, li Kon-Tiki, des coisses di l' Amerike nonrece disk' al Polinezeye, po mostrer ki l' colnijhaedje del Polinezeye åreut polou esse fwait a pårti d' l' ouwess, tot naiviant avou les vints dominants.

Mins nerén, les rcweraedjes sol DNA mostrèt ki les polinezyins ont surmint leus oridjenes dins les iyes d' Azeye do sudess, probåblumint Taywan, et k' il ont naivyî viè l' Levant, siconte les vints, çou ki vout dire ki l' ebagaedje a dvou esse volou, et nén djusse des accidints. Li spårdaedje des lingaedjes ostronezyins, ki les lingaedjes polinezyins endè sont èn impôrtant dzo-groupe, vént rfoircî cist atuzla la. Eyet co, des fjheus d' bateas tradicionels ont constrût des lådjes radeas po naivyî so l' oceyan, avou des materiås eyet des tecnikes come les cis eployîs a l' epoke do spårdaedje des polinezyins, eyet naivyî avou, mostrant insi k' des sfwaits bagaedjes sont ttafwaitmint possibes.

Difoûtrinnès hårdêyes

[candjî | candjî l’ côde wiki]