Motî Stasse
Li Motî Stasse, c' est on motî walon avou l' accint d' Lidje, sicrît pa Simon Stasse, ey eplaidî e 2004 dizo l' tite Dictionnaire populaire de wallon liégeois, replaidî e 2007 dizo l' tite Le Wallon Liégeois contemporain, eyet e 2015 dizo l' tite Dictionnaire de wallon liégeois.
Contnou[candjî | candjî l’ côde wiki]
I rprind bråmint les mots do Motî Haust, mins i ndè rsaetche les pus vîs et endè rmete sacwants noveas. Inte di zels, des cis do Motî del Hesbaye (hertchinne).
I n' riprind nén nerén les dnêyes do motî da Haust so l' etimolodjeye.
I rcandje eto sacwantès tchitchêyes ortografikes.
Les viebes sont revoyîs a leu tåvlea d' codjowaedje, metou al fén do live.
Il est shuvou d' on motî francès-walon, ki rprind eto des mots ki n' sont nén dins l' franwal da Haust.
Al fén, gn a des tåvleas d' codjowaedje, ki rprindnut, e pus simpe, les dnêye di si live di codjowaedjes.
Li motî da Stasse dene eto les pluriyals des mots d' aplacaedje. Po fé ene ricoridjrece, i dene totes les cognes d' on mot, spotcheyes et nén spotcheyes, ey ossu les femrins.
Egzimpe di reployaedje des dnêyes do motî Forir[candjî | candjî l’ côde wiki]
a "cocsant", Stasse va rapexhî on ratournaedje francès "égrillard", do motî Forir. I rprind eto li fråze do Forir (li cene ki n' aveut nén stî rprinjhe pa Haust), et rcandjî "kimere" pa "båshele".
Adire inte li Haust eyet li Stasse[candjî | candjî l’ côde wiki]
Motî walon francès[candjî | candjî l’ côde wiki]
- Dins l' "Haust", mins nén rprins dins li "Stasse" : cåme, stok (ki vénreut do flamind "stuk").
- Dins li "Stasse", mins nén dins l' "Haust" : hertchinne… (loukîz pus bas).
- Mwaisse intrêye diferinne del cene da Haust : doyå; Stasse doyåre
- Pluriyal des mots d' aplacaedje dins li Stasse (sèdje-dames, des tchapês d' macrale), nén dins l' Haust.
- simplifiaedje di l' ortografeye: cokesant, cok'sant (Haust) => coksant (cocsant).
- Eployaedje a tot côp bon del cogne avou on halcrosse E dins li Stasse, ki l' Haust dene eto l' ortografeye avou ene faflote divintrinne.
- Pol son K, eployaedje a tot côp bon del cogne avou li scrijha qu dins li Stasse, ki l' Haust dene eto l' ortografeye avou on K.
- Sacwants candjmints d' ortografeye: cowe (Haust) => quåwe; timpèsse (adv.) => timpès´; pôr => pår
- dene les cognes avou ristitcheye voyale des mots k' atakèt pa S+ Cossoune (scråwe / sicråwe)