Sinonimeye

Èn årtike di Wikipedia.

Po des linwincieusès racsegnes sol mot "sinonimeye", alez s' vey sol Wiccionaire

sacwants sinonimes

Des sinonimes u des Piron-pareys[1], c' est des mots ki vlèt dire djusse, u a pô près, parey.

Li contraire d' on sinonime, c' est on contråve

Sôres di sinonimes[candjî | candjî l’ côde wiki]

Po les vraiys sinonimes, n' a nol adire inte les deus mots. Mins, å cmince, il estént seurmint eployîs dins des coines diferinnes do payis, u dins des coûtches sociåles diferinnes.

Po les ôtes (rishonnants mots), gn a des diferinces ki polèt esse tetenes u pus grandes.

Ritchesse d' on lingaedjes e sinonime et linwe-ehåyaedje[candjî | candjî l’ côde wiki]

Pus ki l' lingaedje est omodjinne ey erîlé, moens k' i gn a des vraiys sinonimes. Les ptits lingaedjes sont sovint foirt ritches e sinonimes. On cåze, metans, di l' occitan k' a deus troes côps dipus d' mots kel francès, dandjreus a cåze del sinonimeye.

Come les ôtes lingaedjes coinreces, li walon est foû ritche e Piron-pareys, des vraiys et des rshonnants mots, aprume dins sacwants tchamps do lingaedje.

Sacwants vraiys sinonimes dins kékès langues[candjî | candjî l’ côde wiki]

en almand[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • Samstag & Sonneabend (semdi)

en arabe[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • aaoud, xhil & faras (on tchvå)

e francès[candjî | candjî l’ côde wiki]

en inglès[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • I shall go & I will go (dj' irè)

e neyerlandès[candjî | candjî l’ côde wiki]

e walon[candjî | candjî l’ côde wiki]

Sacwants sinonimes e walon[candjî | candjî l’ côde wiki]

berdeler[candjî | candjî l’ côde wiki]

Sol wiccionaire : Sinonimeye:cåzer bråmint

Li mot "berdeler", purade eployî foû do Payis d' Lidje, a sacwants sinses.

dobleure & ridobler[candjî | candjî l’ côde wiki]

Recråxhî sol wiccionaire : Sinonimeye:volêye di côps

Pa stindaedje do sinse, tos ces mots la polèt voleur dire pierdaedje sins rispiter a on djeu, ene lûte, ene bate, ene guere, on match.

Tos ces mots la polèt voleur dire eto k' on-z a stî batou platmint (å djeu, dins ene batreye militaire, evnd.).

seure mene[candjî | candjî l’ côde wiki]

èn nén esse binåjhe, et l' mostrer a l' tiesse k' on fwait.

  • fé ene seure mene.
  • fé ene tiesse come èn ouxh di gregne, come cwate samwinnes di plouve.

biesse[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • Ratourneures
    • grosse biesse.
    • biesse a magnî do four.
    • ossu biesse ki ses pîs, biesse come ses pates, co pus biesse ki ses pîs.
    • pus biesse ki deus coshets loyîs eshonne.
    • biesse a n' nén saveur discopler deus gades.
    • lourd potet
Loukîz a Gaston Libiestreye.

ome, feme ki n' våt rén[candjî | candjî l’ côde wiki]

Loukîz a : Sinonimeye:ome ou feme ki n' våt rén

djéryî après ene sacwè[candjî | candjî l’ côde wiki]

onk (ene) ki n' a nén tote si tiesse[candjî | candjî l’ côde wiki]

Recråxhî sol wiccionaire : Sinonimeye:Dimey doûs

emantchî ene sakî[candjî | candjî l’ côde wiki]

Loukîz a : «Sinonimeye:groujhî»

solêye[candjî | candjî l’ côde wiki]

Loukîz a : «Sinonimeye:sô et sôlêye» (sol Wiccionaire)

haper al doûce[candjî | candjî l’ côde wiki]

Ôtès pådjes di sinonimeye diswalpêyes dins l' Wiccionaire[candjî | candjî l’ côde wiki]

Dins l' Wiccionaire, on-z a porshû l' diswalpaedje di pådjes di sinonimeye :

Sourdants[candjî | candjî l’ côde wiki]

  1. noûmot atåvlé pa Jeannine Lemaître dins li rvuwe La Wallonne diviè 2005.