Sint Estiene di Muret
Sint Estiene (ou sint Stiene) di Muret (F. saint Etienne de Muret) a skepyî a Thiers aviè 1048, et mori a Muret e 1124.
C' est l' askepieu di l' ôre di Grandmont.
Il est fiesti li 8 di fevrî.
Sint Estiene esteut l' fi do viconte di Thiers en Auvergne. A 12 ans, il est plaecî pa s' pere addé Milon, li doyén do tchapite di Paris et cwand ci-ci est nomé eveke di Benevent (Calabe) en Itåleye, Etiene el shût avou s' pere po-z aler e perlinaedje sol fosse di Sint Nicolai d' Bari (Itåleye).
Tins do voyaedje, i toume malåde a Benevent et î dmeure sacwantès anêyes. C' est la k' a l' egzimpe di Milon et des prumîs ermites di Calabe, i dvént on djonne ome di grand cour åyant on foirt ataetchmint po si rilidjon. Après on court passaedje dins les milieus pus ritches del cour pontificåle et l' moirt di Milon, e 1078, i rintere a Thiers, rinonce a tos ses béns et wangne les bwès d' Muret addè Ambazac dou çk' i moenne ene veye di grande pôvristé dins l' solitude des omes et l' prezince do Bon Diu.
Eviè 1075-1079, des ôtes ermites li ridjondèt et i lzî dene on rilidjeus et tradicionel sicolaedje so les scrijhaedjes des Peres di l' Eglijhe, come Sint Gustin, et so les Evandjîles. C' est la ossu k' i rescontere Lacerta on dissipe di prumî ôre puski c' est lu ki va scrire l' istwere et fé continouwer l' ouve da Sint Etiene di Muret et di ses dissipes. Après s' moirt; ces-ci, divnous intrè tins benedictins, s' establixhèt a Grandmont hamtea del pårôtche di Sint-Silvesse (e Limozin) ki l' no divénrè l' ci del congrégåcion.
Bén k' on lyi riconoxhe bråmint des miråkes ossu bén do tins di s' veye et minme après, i n' a nén yeu di culte consacré k' i lyi åreut stî consacré a lu minme, ni å triviè di ses relikes.
Gråce a ene tere dinêye pal mere da Hinri II (ki dvénrè rwè d' Inglutere) ses dissipes lyi bastixhèt ene eglijhe plaeceye dizo s' régue di veye, fondåcion kinoxhowe après dizo l' no di l' ôre di Grandmont.
Ci n' est k' e 1189 ki li rwè Hinri II d' Inglutere a obtinou si canonijhaedje.