Sint På

Pol discramiaedje des årtikes avou l' mot « Sint På », loukîz cial.

Sint På ou På d' Tarse a skepyî diviè l' an 4 (après Djezus-Cri), ey a morou viè l' an 64.

C' est l' ome k' a candjî li såme des pretchmints da Djezu-Cri, et spåde li novele rilidjon mon les nén-Djwifs (les "djintis", did la li lomaedje "l' Apoisse des djintis").

Sacwants rcwereus diynut ki l' pwès da sint På dins li spårdaedje do crustinnisse, (et k' il est ådjourdu li rlidjon di pus d' on miyård di djins) est co pus consecant ki l' ci da Djezus (ki vleut djusse fé candjî les Djwifs).

Eto, i s' ritrouve rindjî å l° 6 des djins les pus inflouwinnes di l' Istwere dins l' djivêye Michael Hart (la k' Djezus est 3inme).

Vicåreye

I vna å monde e l' Ciliceye (asteure li Tourkeye), d' ene famile djwive, mins k' aveut l' nåcionålité rominne. Il a stî aclevé el rilidjon djwive, foirt sitraegnmint. Il a eto aprins l' mestî di toetlî (fijheu d' toeteas d' toeles).

Estant djonnea, il ala studyî a Djeruzalem el sicole da Rabbi Gamayel, on fel prof di rlidjon del doctrene des Farizins.

Come militant djwif, i va traker les crustins, waitîs come des eretikes. Sint Stiene a stî touwé a côps d' pires dvant ses ouys (i wårdéve les mousmints des touweus, ki s' avént disboté, peu k' il årént yeu stî spités d' sonk).

Portant, sol voye di Damasse, il ourit ene vuzion : Djezus-Cri ki lyi aparexheut et lyi dire : «På, På, pocwè m' trakez vs ?» A dater d' adon, i divna onk des pus grands pretcheus do crustinnisse.

I voyaedja tocosté el Pitite Azeye, el Grece, el Macedwene, el Sireye ey el Palestene. I s' adressive aprume ås cminåltés djwives, mins î fourit sovint rbouté, et manca d' esse touwé pus d' ene feye. Adon, il ourit ptchî di pretchî ås nén-Djwifs k' acceptît pus voltî si catrucimaedje (lomé li "boune novele").

• 
  Prumî voyaedje
• 
  Deujhinme voyaedje
• 
  Troejhinme voyaedje

Sint På arive a Male, adon ki s' batea, la k' il est prijhnî, s' a-st efondré

Al fén d' ses voyaedjes, i rivna a Djeruzalem, al Céncweme, diviè l' an 60. Mins la, i fourit ramassé pås Romins et rclamés pås Djwifs, k' avént djuré d' el touwer. I dmanda lu-minme d' esse djudjî e-n apel a Rome. Après on long voyaedje la ki l' batea fornaivia so Male, il ariva a Rome. On l' leya e sorwoeyeye dimorance deus ans å lon, la k' i pleut rçure les djins et lzès catrucimer. Tote si veye, disk' adon, est bén racontêye dins les Ouves des Apoisses.

Al fén, i fourit touwé, do costé d' Rome, diviè l' an 64, mins on n' sait nén trop kimint et pa kî.

Inflouwince da sint På sol crustinnisse

Li nouzome inflouwince da sint På sol rilidjon crustinne, c' est a cåze di :

1. si grand succès come missionaire, la k' il yeu fwait toplin des shuveus.
2. ses scrijhaedjes (les letes da sint På), ki c' est ene araedjeye pårt (14 lives so 27) do Novea Testamint.
3. si role dins l' diswalpaedje del teyolodjeye crustinne (bondiusté da Djezus-Cri, schapaedje tot s' kivierser al novele rilidjon, atuze del difåte prumrece).
4. si idêye di n' nén fé shuve li lwè da Moyisse ås crustins nén djwifs; aprume totes les rîles po l' amagnî, eyet li discalotaedje. I disfonda fer ciste idêye la å prumî concile di Djeruzalem (diviè 50, 55), disconte sacwants ôtes apoisses.
5. ses avizes so li statut del comere, ki n' doet nén acsegnî, ni aveur di l' otorité so les omes (lete a Timoté, 2:11-13).

Djudjmint so sint På

Avou onk come sint På, ki voet evi les gaiys, les comeres et les djwifs, on-z est djus d' tot. (parole metowe el boke d' on curé catolike rediveus, divins li roman teyolodjike e walon "Gabriyel et Gabriyel", p. 210

Hårdêye difoûtrinne

• Veye da sint På (racontêye disk' a djusse divant s' moirt dins l' Ouve des Apoisses (so l' Aberteke)