Cawete -aedje 1
Li cawete -aedje 1, c’ est ene cawete foirt corante, kécfeye li pus corante des cawetes e walon. Elle est todi acawêye a on viebe, po fé l’ no d’ fijhaedje.
- distrure => distrujhaedje
- viker => vicaedje
- fé => fijhaedje
- mori => moraedje
- neyî => neyaedje
Li cawete -aedje est foirt vicante.
Gn a ene ôte sôre di cawete -aedje. Cisse-lale est acawêye a on sustantif.
Rîlêyes francès-walon
[candjî | candjî l’ côde wiki]Po çou ki compete les rîlêyes francès-walon, li cawete -aedje si pout trover avou totes sôres di viebes e walon, ki n’ egzistèt nén dins les sfwaits mots e francès :
- eployaedje : emploi
Les mots avou l’ cawete -aedje replaeçnut pacô tote ene troke di mots e francès.
- telefonaedje : appel téléphonique
- emilaedje : envoi d'un courriel
Po fé des noûmots
[candjî | candjî l’ côde wiki]Dabôrd, ele sievrè clapanmint po fé des noûmots, des clairs. Et s’ vént ele bén a pont po rastrinde li nombe di calcaedjes do francès avou l’ cawete -cion :
- atåvlaedje, propôzaedje : propôzicion (proposition)
- decidaedje : decizion (décision)
- otorijhaedje : otorizåcion (autorisation)
- iviernaedje, fordoirmaedje : hibernation
Vierbires
[candjî | candjî l’ côde wiki]L’ askepiaedje di parints avou l’ cawete -aedje si pout fé eto avou sacwants vierbires. Ces mots la sont scrîts avou ene loyeure :
- raler plin => ralaedje-plin
- cori evoye => coraedje-evoye ; poirter evoye => poirtaedje-evoye
N’ a k’ kékes viebes, copurade les cis d’ sintimints, ki n’ ont pont d’ parint avou l’ cawete -aedje.
- inmer (on n’ dit nén « inmaedje » mins « amour »)
Dins li stîle
[candjî | candjî l’ côde wiki]Dins li stîle, li cawete -aedje est télfeye rissintowe come trop pezants, copurade s’ i gn a sacwants mots avou -aedje ki s’ shuvèt.
Dins l’ walon spontané, on eploye pus voltî on viebe ki on no d’ fijhaedje. On conseye di fé parey dins li scrît walon, dj’ ô bén d’ uzer d’ on stîle ås viebes purade ki d’ on stîle ås nos.
- Loukîz a Lucyin Mahin : "Waldim".