Îperite
L' îperite, c' est on likide uzé pindant les gueres. L' îperite est cnoxhowe po-z årder l' pea e parfondeur.
Istwere
[candjî | candjî l’ côde wiki]L' iperite a stî askepyî pa on tchimisse prûssyin, Fritz Harber. Sorlon des statistikes, ci likide ci åreut permetou d' axhorer 6.000 djins.[1]
Discrijhaedje
[candjî | candjî l’ côde wiki]Usteye
[candjî | candjî l’ côde wiki]L' îperite, c' est on likide ki pout esse djaene come di l' ôle, ubén esse sins coleur.[2] Bén k' ça fouxhe on likide, l' îperite est ossu lomé « gåz moståde » dins des lingaedjes timpesse. Avou ça k' ci likide ci pufkene podbon l' moståde.[3]
Cwand on-z el tchåfe, l' îperite toûne a frawéns. Ci likide ci pout eto foumî disk' a divni epweznant. I reyadjit avou l' aiwe eyet rogne les metås.[2]
Uzaedje
[candjî | candjî l’ côde wiki]On s' a siervi d' l' iperite timpesse tins del prumire guere daegnrece eyet dins les gueres inte l' Irak eyet l' Iran.[4] Pindant l' guere 14-18, Fritz Harber, l' askepieu d' ciste åre ci, a metou so pî l' atacaedje d' Îper.[5] C' est pocwè, on-z el a lomé « îperite ».
Referinces eyet sourdants
[candjî | candjî l’ côde wiki]- ↑ https://study.com/academy/lesson/fritz-haber-biography-inventions-facts.html
- ↑ 2,0 et 2,1 https://www.ilo.org/dyn/icsc/showcard.display?p_lang=fr&p_card_id=0418&p_version=2
- ↑ https://www.letemps.ch/sciences/sante/methotrexate-gaz-moutarde-chimiotherapie
- ↑ https://anr.fr/Projet-ANR-10-SECU-0002
- ↑ https://www.museedelagrandeguerre.com/histoire-grande-guerre/gaz-combat/