Albert I d' Beldjike
Albert I, c' esteut li 3inme rwè des Bedjes, li neveu da Yopôl II.
Il a skepyî li 8 d' avri 1875 ey a morou li 17 di fevrî 1934.
Il a divnou rwè li 17 di decimbe 1909.
I fourit shuvou sol trone del Beldjike pa s' fi, Yopôl III.
Biyografeye
[candjî | candjî l’ côde wiki]I s' a maryî a Elisabeth di Wittelbach.
Il ont yeu troes efants, k' el pus vî, c' esteut Yopôl III.
C' est lu k' a moenné l' Årmêye Bedje tins del guere di 1914-1918. Et s' a-t i dmoré avou ses sôdårds sol front d' l' Izer.
I s' a touwé a Måtche-les-Dames d' èn accidint d' alpinisse. On-z a todi dit k' i n' aveut nén toumé d' èn accidint mins ki c' esteut ene rivindje des Almands.
Rapoirt avou l' lingaedje walon
[candjî | candjî l’ côde wiki]E 1906, a l' ocåzion do céncwantinme aniversaire del Societé d' Langue, i lzî evoye ene lete come cwè i vout bén divni mimbe d' oneur del societé.
Å banket des céncwante ans, e 1906, dins on spitch avou levêye di vere, li prezidint Nicolas Lequarré li rmerceye insi:
- Après l’ santé da Yopôl deus,
- I nos fåt co ene pitite rawete
- Po l’ Prince, si binamé neveu,
- Ki ns a-st avoyî ene tchårmante lete.
- Il intere e nosse Societé :
- Des mimbes d' oneur vo l' la-st al tiesse !
- On s’ recrestêye, vos vs è dotez :
- Divins nozôtes, Albert prind plaece.[1]
Adonpwis, e 1931, il vola bén pårener ene bate di teyåte e walon, li Grand Pris do Rwè Albert I.
Albert Prumî et Ciergnon
[candjî | candjî l’ côde wiki]Albert I rivneut voltî passer ses condjîs å tchestea d' Ciergnon. I rivneut tot seu e moto (si feme, leye, vineut avou ses shuvants, 80 djins).
I håbitéve voltî les ptitès djins. I comprindeut bén ene miete di walon. «Trop tård Djôzef, dj' l' a boevou pal buzete»", a-t i dit on côp a s' gåre-tchesse ki cwereut après on vere po siervi l' cafè k' aveut cût e s' cocmwår.
Do tins d' Albert I, li park do tchestea esteut drovou po les djins d' Ciergnon. I djheut bondjoû åzès djins ki vnént dins l' park, k' il esteut ashît ki lijheut s' gazete.
Ses djins estént foirt amitieus avou lu. El lomént «Nosse Grand».
Gn a ene sicrijheuse e walon, Mme Cambier, k' a scrît èn arimé ladsu :
- Il esteut po nozôtes come on Bon Diè, on pere;
- Avou on doûs sorire et des ouys plins d' bonté.
- Nos, les efants d' Ciergnon, nos end esténs si firs
- Ki po tot l' ôr då monde, nos n' l' åréns nén co dné.
- Cwand i vneut å tchestea po passer des vacances,
- Dins nos ptits cours d' efant, gn aveut ene sacwè d' tchôd.
- Nos nos meténs sol voye ene dimeye eure d' avance
- Po vey li rwè Albert ki passéve so si tchvå.
- Nos nos dmandéns pocwè k' on seréve les bårires
- Et k' on fjheut tant d' misteres tot l' tins k' il esteut la.
- Po sayî d' el trevey, on gripéve pal Colire
- On n' veyeut djamåy rén : on n' etindeut k' des pas.
- Nos arivéns e scole pus tård ki d' abitude
- Sour Alice ni djheut rén, ele saveut bén pocwè.
- Ele nos laiyeut adon ene miete pus d' latitude:
- I faleut cwand minme bén k' on våye vey nosse Rwè !
- On côp ki l' gåre Sellier dmandéve å telefone :
- «Ké noveles, Djåke Airin ? Est çki nosse Grand est la ?»
- Nozôtes, come vos pinsez, ça nos shonnéve tot drole
- K' on n' fijheut po nosse rwè nén dpus d' afwaire ki ça.
- Nos n' comprindéns nén co ki c' esteut tot leu cour
- Et tot leu devouwmint k' i metént dins leus mots;
- I gn aveut dins leus ouys tant d' amour, tant d' bouneur
- K' on-z åreut bén vlou esse Sellier, Airin, Marot.
- Et cwand i s' a touwé ås rotches di Måtche-les-Dames,
- Ki dj' a comprins k' djamåy, dji n' el rivoereu pus
- Ç' a stî come on coutea ki m' a cotaeyî l' åme
- Et di braire, dji vos l' djeure, dji n' m' a seu rastini.[2]
Sourdants
[candjî | candjî l’ côde wiki]- ↑ BSLLW tôme 48 , p. 24, 1911.; tecse so Wikisourd
- ↑ so l' Aberteke