Moxhe al låme
(Redjiblé di Apis mellifera)
Ene moxhe al låme 
aschoûtez lu[1] u aschoûtez lu[2] ou moxhe d' apî aschoûtez lu[3] ou moxhe di tchetoere, c’ est èn inseke sociåve ås deus aiyes ki pout esse aclevé po-z aveur del låme.
Sincieus no d' l' indje : Apis mellifera
Mins gn a des ôtès sôres di moxhes al låme.
L' aclevaedje des moxhes al låme si fwait pa des moxhîs ou moxhtîs.
Biyolodjeye sociåle
[candjî | candjî l’ côde wiki]Tins d' l' esté, ene moxhe (peuplåcion di moxhes al låme dins ene tchetoere) est fwaite di troes sôres d' insekes :
- li rinne ou mere ou mere moxhe : c' est leye ki pond les oûs ki vont dner totes les ôtès sôres. Ele pout viker 4 ou 5 ans. Ele n' est esminceye k' on côp, å cminçmint di s' veye. Tins del campagne, ele va ponre di 1500 a 2500 oûs par djoû.
- les grossès moxhes ou bourdons ou måyes (peres moxhes) : i discloyèt e moes d' may, po-z esmincer les meres. I n' boutèt nén et magnèt foirt. I sont touwés pa les ovrires e moes d' awousse, cwand l' plouctaedje kimince a rastrinde.
- les ovrires : c' est des frumeles monses, pus coûtes ki l' rinne, et pus stroetes ki les grossès moxhes. End a des meyes et des rameyes dins ene tchetoere. Ele vikèt cénk a shijh samwinnes di l' esté, cwand ele tcherbinèt a l' ovraedje, et shijh a set moes di l' ivier, la k' ele si rispoizèt.[4]
Sôres di moxhes al låme
[candjî | candjî l’ côde wiki]- noere moxhe al låme (wårdêye peure a Momgniye et Chimai).
Motlî walon
[candjî | candjî l’ côde wiki]
Loukîz a : moxhî
Documintåcion e walon
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Loukîz a : Aclevaedje_des_moxhes_al_låme#Documintåcion
