Bernard Jacob
Apparence
Bernard Jacob, c' esteut on scrijheu e walon k' a bråmint ratourné les fåves di Lafontinne avou l' accint d' Warmich.
Il a skepyî li 20 d' awousse 1922 ey a morou li 8 di nôvimbe 1999.
Ses scrijhaedjes ont stî rprins afeye dins "Coutcouloudjoû" eyet "Singuliers".
Ouve e walon
[candjî | candjî l’ côde wiki]Il a scrît eto sacwants fåves da sinne, aprume e francès; adonpwis, els a ratourné e walon.
Il a ramexhné tos ses scrijhaedjes e walon e-n on sillabusse, lomé "Fåve, fåviron" (Flô, flô, virô), eplaidî e 1998.
Come diccionairî, il a ramexhné on ptit motlî des mots walons d' Warmich. Si rahouca dins l' djivêye des motîs do walon, c' est S33 (Motlî Jacob). Mins les foyous so papî ont stî réndjolijhîs pal soce Li Rantoele et sont aberwetåves.
Ene di ses prôpès fåves
[candjî | candjî l’ côde wiki]- A l’ escole des soris.
- On tchet k’ end aveut s’ sô des soris do molén
- Ni fijheut pus rén d’ bon, båyive dins tos les cwéns
- S’ carouyive dins les strins, ronfléve didins l' berwete
- On n’ aveut djamåy veu on marcå si djouwete !
- Les soris, bén binåjhes, rawyént a rgogne-muzea
- Li bon grin, li farene et les trukes des pourceas.
- Tos les saetchs do molén avént, padzeu, padzo
- Des beas trôs gros et ronds come des pîces di cénk sôs.
- Li pôve diåle di mônî s’ tapéve les bresse e l’ air :
- « Mildju ! kî çk’ a måjhné parey apoticåre ? »
- Nosse tchet k’ aveut sokyî ttå long d’ ene bele djournêye
- Si decide, al noereur, d’ aler fé ene tournêye.
- Et vo l' la a rnaxhyî ddins les voyes do viyaedje
- E mascådant les tchets ki lyi bårèt l’ passaedje…
- Tot d’ on côp, ses orayes si metèt a tronner :
- Didins ene cåve, a costé, on-z est e trin d’ canler.
- Tot doûçmint, sins moxhyî, del loukete, i s’ aprotche
- E pwintant ses loumretes claires come di l’ aiwe di rotche.
- Å mitan d’ ene grande plaece, nén do tot dsu l’ kivive,
- Ene soris letche si pate et toûne les pådjes d’ on live.
- E contant a des ôtes les croejhådes et leus shûtes …
- Vormint, vla çk’ i cwereut : des soris foirt instrwites !
- Po n’ rén piede di l’ afwaire, li tchet s’ pintche co on pô
- Bole des pates et bardaf … berôde å fond do trô.
- Didins l' binde di soris ki s’ criyèt tertotes « Såve ! »
- E rbidant come des tchikes pa tos les cwéns del cåve.
- Li sori mwaisse d’ escole s’ enonde, mins trop pressêye
- S’ efiedje dins on tas d’ coides, toume, et s’ rileve côrcieye :
- -« Hê, valet, cwè çk' i t’ prind ? Vo ndè la des façons !
- « Personne ni t ‘ a houkî po djinner mes luçons ! »
- Li minet n’ sait cwè dire. I tchafouye. I burtene
- A djurant ses grands diès ki c’ est a cåze del lune :
- -« Si vos m' plîz fok aprinde a lére vosse diccionaire …
- « Tolmonde doet-z esse savant, enute, gn a rén a fé ! »
- -« Bon, dabôr, alans î !… Et l’ marcå del Rotchete
- S’ è fwait bôrer plin l’ cråne pa ene pitite mizrete …
- I tchafeye nute et djoû les lives et les brevåres
- Catchîs dpu des cints ans al cåve do presbitåre.
- Il roveye k’ il a fwin tot shuvant Tchårlumagne
- Avå voyes et hourleas 'sk’ ås frontires di l’ Espagne.
- E s’ batant al Croejhåde, i roveye k’ il a soe …
- I s’ prind po in baron … Si ç’ n’ est nén po Godfrwèd !
- On bea djoû al pikete, k’ i fijheut co fén noer
- Dizeu l’ plafond del cåve des djins fjhèt do bazår …
- Nosse tchet s' vout enonder po rpasser pal loukete
- Mins il est awårdi, maigue come èn eskelete.
- (Li papî al poûssire, ça n’ våt nén li bele tchå,
- Ene jate di bon laecea u on kerton d’ crås lård !)
- I voet trinte-shijh tchandeles .. Il est tout asblawi,
- I dåne, bate li briket, il est press a flåwi …
- I rcomince, i berôde … Il est tot dbrôlé…
- I rtchait on dierin côp … Et vo l' la pecsôlé !
- Tot ça pask’ on n’ dit nén dins les beas lives d’ istwere
- K’ on n’ divént nén savant, sins mindjî et sins boere.
Hårdêyes difoûtrinnes
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Li Wiccionaire si rsieve di sacwantès fråzes da Bernard Jacob po-z enimådjî des mots k' i gn a.
- Ene pådje di ses scrijhaedjes e rfondou (so l' Aberteke)
- Ene ôte pådje avou l' accint d' Warmich (sol waibe "Li walon d' emon nozôtes")
- Co ene pådje, avou on cminçmint di rfondaedje, mins tot wårdant des traits di l' accint d' Warmich (so l' Aberteke)