Djeu d' apeles (arimés)

Djeu d' apeles (Djeû d'apèles), c' est ene ramexhnêye d' arimés da Albert Maquet, k' a moussî foû e 1947.

Sacwants bokets

I passe li tins

I passe li tins qui lî rèsse
A loukî crèhe come ine fleûr
Si main plaquêye so l’ fignèsse,
Si foû longowe main d' voleûr.

Lès-autes, assious èl coulêye,
S'èssok'tèt èt fèt leû r'trait,
Là qu' leû sondje, avou l’ rålêye,
A pris disconte dè cwårê.

Nou brut, qu’ i n' si dispièrtèsse…
Ni fez nou brut si v's-intrez.
Li main èt l’ fleûr èt l’ fignèsse
Ni sont nin çou qu' vos comptez.

I passe li tins ki lyi dmeure / A loukî crexhe come ene fleur / Si mwin plakêye so l’ finiesse, / Si foû longowe mwin d' voleu. // Les ôtes, ashious el coulêye, / S'essoctèt et fjhèt leu rtrait, / La k' leu sondje, avou l’ relêye, / A pris disconte do cwårea. //Nou brut, k’ i n' si dispiertexhe… / Ni fjhoz nou brut si vs intrez. / Li mwin et l’ fleur et l’ finiesse / Ni sont nén çou k' vos contez.

C' est a kékès eures

C'è-st-à quéquès-eûres di d'chal
Qu'on faît lès cwanses dè mori.
Il î faît tchôd. Il î djale.
On n' s'î poût måy riwèri.

Li ci qu’î a m’nou å monde
Si compte tofér raviké,
Et passe si vèye à fé l' compte
Dès djoûs qui lî ont måqué.

Portant, i-avise qu’on-z-î rèy,
Qu’on-z-î pleûre come tot costé.
Èt qu’on-z-î moûrt minme ték’fèye
Qwand on-z-a faît l’ mwért assez.

C' est a kékès eures did cial / K' on fwait les cwanses do mori / Il î fwait tchôd. Il î djale. / On n' s' î pout måy riweri. // Li ci k’ î a vnou å monde / Si conte tofer raviké, / Et passe si veye a fé l' conte / Des djoûs ki lyi ont manké. // Portant, i avize k’ on-z î reye, / K’ on-z î pleure come tocosté. / Et k’ on-z î mourt minme kécfeye / Cwand on-z a fwaît l’ moirt assez.

Corwaitaedje

C' est del powezeye foirt avanciveuse, ki Maurice Piron rindje dins l' powezeye imådjrece (mouvmint do simbolisse). Mins ele pôreut esse loukeye come powezeye ermetike.

Portant tos les mots et les emantchåjhes sont do walon d' tos les djoûs. Si on n' comprind k' a schipe di cwè k' on cåze (des djins edoirmous dins ene plaece, la k' onk ki ratind on trén, mete si mwin so les fleurs di djalêye k' i gn a sol vite?, pol prumî boket; on payis come li Pologne u l' Almagne, ravadjî après l' guere di 40? pol deujhinme), li muzike des mots nos lait mådjiner… çou k' on vout.

Po dire li vraiy ou çk' il est, les powinmes ont stî atuzlés sol modele del schôtlêye «Cornet à dés» da Max Jacob, come li scrijheu l' ricnoxhe bén voltî dins li dvant-z-ouve.

Mins, sapinse a Piron, Maquet n' a fwait k' epronter l' usteye, nén les airances k' ewalpèt les bokets ki, zeles, sont bén on frut di s' mådjinåcion.