Ene båke so les bwès d' l' Årdene (lives)
Ène bauke su lès bwès d' l'Ârdene
Ene båke so les bwès d' l' Årdene (Ène bauke su lès bwès d' l'Ârdene), c' est on live a môde di live di scole, k' a rexhou e 3 tômes, li prumî e 1984, les 2inmes et 3inme e 1993, sicrît pa Lucyin Mahin, et eplaidî ås edicions Scaillet, a Montniye-Tiyoû.
Li mwaisse tecse est scrît tot notant li prononçaedje do walon a Transene, on viyaedje del Basse Årdene.
Contnou
[candjî | candjî l’ côde wiki]Li sudjet d' tchaeke tchaptrê, udon shijhe, c' est on roufion, li ptit Firmin, ki dmande a si nonnonke Colas les ca et les ma so des sacwès a vey avou les bwès d' Årdene.
Les scrijhaedjes e walon sont ratournés pår e francès.
Adonpwis, gn a ene djivêye di målåjheys mots k' i gn aveut dins li lçon, esplikés e francès, pacô avou ene pitite fråze. Eto, li live est rprin so l' l° S17 dins l' djivêye des motîs. Tos les mots d' "Ene Båke" sont eto reployî dins l' båze di dnêyes Rasgotaedje des Bassårdinreces.
Po sacwants tchaptrês, gn a eto des esplikêyes tecnikes, a môde d' ecådraedje : so les taenreyes di Djivet; so les sôres di raiwaedje, les prumirès foidjes, les voyaedjes d' oujheas. Ces ecådraedjes la sont ratournés e francès, zels eto.
Al fén, gn a eto ene pitite luçon so les trokes di sinonimes, des parintêyes di mots, li manire di dire bondjoû et arvey. Ås deujhinme et troejhinme tômes, gn a des pus beas ptits bokets d' croejhete come li codjowaedje des viebes, so les aidants viebes (inte did zels "aveur" et "esse"), et les dvancetes.
Gn a eto ene cåkêye di portraits (mins co do tins do noer et blanc), sovint saetchîs på scrijheu lu-minme. Gn a ossu des dessinaedjes da Bernard Lecomte, Marie-Annick Hardy, et minme onk da Serge Duhaillon.
Sudjets studyîs
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Li schoirçaedje des tcheneas, disk' å fabricaedje do tan et å taenaedje des peas (c' est les 7 shijhes do prumî tôme). Po schoircî les pelozeas, on s' sierveut d' on peloe.
- Sacwants vîs mestîs k' on fjheut ezès bwès (c' est les 7 shijhes do deujhinme tôme).
- Les biesses des bwès (c' est les 7 shijhes do troejhinme tôme). On-z î cåze des singlés, des ciers, des tchivroûs, do taesson (17inme et 18inme shijhes), des magneus d' tchå come les bascolidîs (19inme shijhe), evnd.
Hårdêyes difoûtrinnes
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Corwaitaedje odio (sol waibe «Amon Lorint»)
- Pådje do live so l' Aberteke (avou les tecses di sacwants tchaptrês rashious e rfondou)
- Bokets riscrîts avou l' mwaisse sicrijhaedje (so l' waibe "Li walon d' emon nozôtes")
- Scanaedje do tôme I
- Scanaedje do tôme II
- Scanaedje do tôme III
- so Wikisourd: Ene båke so les bwès d’ l’ Årdene