Guinêye-Conacri
Li Guinêye-Conacri[1] (pus courtinnmint, li Guinêye, copuvite dins les ôtes lingaedjes), c' est on dislaxhî payis del Mîtrinne Afrike.
| Guinêye-Conacri | |
 |  |
|---|---|
| Imne nåcionå: Liberté | |
.svg) | |
| Mwaisse-veye | Conakry |
| Lingaedje oficir | francès |
| Sitindêye • totåle | 245 857 km² |
| Populåcion • totåle | 12,717,176 dimorants 51.7 djins/km² |
| Dislaxhaedje | 2 octôbe 1958 |
| Tchîf d' estat | Mamady Doumbouya |
| Prumî minisse | Bah Oury |
| Manoye | franc guinéen |
| Coisse d' eure | UTC±00:00, Afrique/Conakry |
| Preficse telefonike | +224 |
| Dominne internete | .gn |
 I gn a so les cmons Wikipedia des imådjes ou fitchîs son a vey avou Guinêye-Conacri | |
Istwere
[candjî | candjî l’ côde wiki]Colnijheye des Francès. Dislaxheye e 1958. C' est l' prumî payis d' Afrike coûtchantrece ki n' vout nén dmorer aloyî al France. Adon, les colons el cwitnut måvlés, riprindant tot çou k' aveut del valixhance, disk' ås ampoule electrikes et ås buzes di saiwires.[2]
Fåt dire ki l' prumî prezidint, Ahmed Secou Touré, est ddja rlomé come pårlî do dislaxhaedje des payis d' Afrike. C' est lu ki va moenner l' payis di 1958 a 1984, purade tot s' aspoyant so l' Union sovietike. Et s' aloyî å Gana di Cwamé Ncrouma (1959) ey å Mali da Modibo Keyta (1960). Ey aspaler les dislaxhiveus del Vete Ponte (Vert Cape).
Li France (1958) et pår li Portugal (1970) saynut pa tos les moyéns di disdjoker Secou Touré, mins sins adiercî leu côp.
Al moirt di Secou Touré, c' est èn ôte prezidint, Lansana Conté, ki va dmorer so posse disca s' prôpe moirt e 2008.
Adon, prumî côp d' estat, ki poite å povwer on captinne di l' årmêye. Shûvèt deus anêyes di herleme, les militaires inte di zels.
Tolminme, e 2010, gn a des vôtaedjes ki poitnut al prezidince Alfa Condé. I rwangne co les eleccions e 2015. E 2020, i s' diveut rsaetchî, mins i candje li mwaisse lwè po s' riprezinter. Ça fwait k' il est disdjoké pa on côp d' estat e 2021. Li povwer n' esteut nén rmetou ås civils e 2023.
Galerie
[candjî | candjî l’ côde wiki]-
Mape del Guinêye -
Dame di Mali -
Tcheyaedje d' aiwe di Tabouna a Kindia -
Tcheyaedje d' aiwe di Saala Labé -
Mårticot di Bossou -
Plådje so les Iyes di Loos
Sourdants
[candjî | candjî l’ côde wiki]
- ↑ sifwaitmint lomêye po fé l' diferince avou l' Guinêye-Bissaw eyet l' Guinêye ecwatoriåle
- ↑ (en) They unscrewed lightbulbs, removed plans for sewage pipelines in Conakry (divins l' Washington Post do 28 di måss 1984