Li Soverdea (gazete)
Lë Sauvèrdia
Li Soverdea (ki si scrît Lë Sauvèrdia), c' est ene rivuwe del soce di scrijheus «Les Soverdeas d' après Djodogne», k' eplaide des belès letes e walon. Li no provént do lomaedje do moxhon d' toet dins l' payis d' Djodogne.
Elle a rexhou 397 limeros, di 1983 a 2022.
Discrijhaedje
[candjî | candjî l’ côde wiki]Gn a 10 limeros tos ls ans. I n' vude nén tins des grandès vacances (moes d' djulete et d' awousse)
C' esteut des foyous tapés al machine, enimådjîs di des ptits desséns å croyon.
Ci n' est k' dispu 2011 ki l' tapaedje passa do sistinme del viye machine a scrire, a on aspougnaedje di tecses.
Divant 2012, gn av pont d' tåve avou l' contnou.
Istwere
[candjî | candjî l’ côde wiki]Ene sifwaite gazete avou l' minme tite, «Li Soverdea», aveut ddja stî enondêye e 1892 pa Edmond Etienne. Mins s' n' aveut ele duré k' èn an.
Li rvuwe a riskepyî e 1983, dabôrd ki li «Noer Boton» vineut di stater.
Dispu li cmince, li mwaisse-eplaideu a stî Henri Lerutte, eyet li penleuse, Germaine Massart. Dispu les anêyes 2000, c' est bråmint Jean-Jacques Gaziaux ki s' ocupe do secretariat.
Dispu 2007, c' est lu k' est ossu mwaisse sicrijheu. Jean-Jacques Gaziaux divna mwaisse sicrijheu a cmincî do l° 242 (moes d' fevrî 2007).
E 2013, Jean-Jacques Gaziaux, malåde, diva leyî ouve. C' est Joseph Decossaux ki dvénrè mwaisse sicrijheu. Mins c' est bråmint Andrée Flesch ki fwait tourner l' gazete.
Cwand cisse-ciale dihote e 2021, c' est Jules Sabaux ki rprinda l' coirdea. Mins après s' moirt, co djonne, e 2022, li gazete si djoca.
Antolodjeyes aparintêyes
[candjî | candjî l’ côde wiki]Les scrijhaedjes do Soverdea ont siervou d' soûmint a deus antolodjeyes a tinmes, ramexhnêyes pa Jean-Jacques Gaziaux :
- Nos campagnes, sol tinme do vicaedje dins les cinses (1998).
- Vey voltî, sol tinme des hantaedjes et do mariaedje (2002).
Sacwants scrijheus publiyî e Soverdea
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Joseph Boucher
- André Coutisse
- Joseph Decossaux
- Jacques Desmet
- André Dewelle
- Françoise Evrard (dins les dierins limeros)
- Jules Flabat
- Andrée Flesch
- Jean Flesch
- Marguerite Frevelshausen
- Gérard Havelange
- Jean Hamblenne (dins les dierins limeros)
- Paul Janson
- Henri Lerutte
- Jules Sabaux
- Jean-Pierre Surkol
- Germaine Tilmant
- Joseph Tollet
- Odile Uyttebrouck
- Guillaume Warnier
A l' ocåzion, i rprindént ossu des tecses di pus vîs scrijheus:
Alére
[candjî | candjî l’ côde wiki]Moirt d' on Soverdea (avou ene lete da Joëlle Spierkel, Li Rantoele l° 105, bontins 2023.