Radoûcixhant mot
Apparence
On radoûcixhant mot (ou po shuve li lomaedje eternåcionå, èn ufemisse), c' est on mot ou ene motlire metou estô d' èn ôte mot, k' est djudjî måhonteus ou rabaxhant pol ci k' on-z atôtche, ou k' on cåze di lu.
Egzimpes di radoûcixhants mots
[candjî | candjî l’ côde wiki]- "dirî", "papadrî" po "cou"
- "brén", "crote", "paket", po "stron"
- "flute" po "mèrde"
- "bén poirtant" po "gros", "crås"
- "hosse-cawe" po "hosse-cou"
- "låtchî les aiwes", "raiwer" po "pixhî"
- "disvoyî", "disvoymint" po "schiter"
- po "tchire", loukîz a : distcheyaedje
- "fåve", "blague", "minte" po "coye" (mintreye)
Diferinces coinreces
[candjî | candjî l’ côde wiki]On mot pout esse normå dins ene coine do payis, et rsintou come måhonteus dins ene ôte coine. Dabôrd, gn a ki cisse deujhinme contrêye la ki va foirdjî on noûmot d' radoûcixhance :
- "magnî", loukî come måhonteus après Tchålerwè, a stî replaeci pa "mindjî" po les djins.
- "ti", loukî come måhonteus, a stî replaecî par "twè" dispu li 18inme sieke, so cåzu tote li Walonreye.
- li mot "cou" n' est nén si måhonteus so Lidje k' ôte pårt, poy ki des ratourneures come "mamé vî cou" sont amiståves.
- li mot "cou" n' est nén si måhonteus so Lidje k' ôte pårt : on pôrè dire "viye gueuye" a on planket.
Mots d' efants
[candjî | candjî l’ côde wiki]Les mots d' efant sont sovint des radoûcixhants mots:
- "fé pipisse" po "pixhî"
- "pitit oujhea", "xhuflet", "flûte" po "vé"
- "nounouche", "faflouche" po "mozete"
Radoûcixhance pa piede d' uzaedje
[candjî | candjî l’ côde wiki]Li mot "vé" esteut kécfeye måhonteus a on metou moumint. Il a ridivnou on mot-astoca eciclopedike.
Mots do cåzaedje politicmint comifåt
[candjî | candjî l’ côde wiki]Les radoûcixhants mots po do cåzaedje politicmint comifåt do 21inme sieke e francès ni sont co waire passé e walon.
- "aveule" et "boigne" dimornut eployîs normåldimint.
- "sins-toet", come noûmot, pôreut replaecî "rôlî", "tchiminåd"
- "Afrikin" est ddja eployî po "negue", "noer"; on pôreut eto stitchî : "Walafrikin" si on est purade pol droet del tere.