Aller au contenu

Albert I d' Beldjike

Èn årtike di Wikipedia.
(Redjiblé di Rwè Albert prumî)
(estant djonne)

Albert I, c' esteut li 3inme rwè des Bedjes, li neveu da Yopôl II.

Il a skepyî li 8 d' avri 1875 ey a morou li 17 di fevrî 1934.

Il a divnou rwè li 17 di decimbe 1909.

I fourit shuvou sol trone del Beldjike pa s' fi, Yopôl III.

I s' a maryî a Elisabeth di Wittelbach.

Il ont yeu troes efants, k' el pus vî, c' esteut Yopôl III.

C' est lu k' a moenné l' Årmêye Bedje tins del guere di 1914-1918. Et s' a-t i dmoré avou ses sôdårds sol front d' l' Izer.

I s' a touwé a Måtche-les-Dames d' èn accidint d' alpinisse. On-z a todi dit k' i n' aveut nén toumé d' èn accidint mins ki c' esteut ene rivindje des Almands.

Rapoirt avou l' lingaedje walon

[candjî | candjî l’ côde wiki]

E 1906, a l' ocåzion do céncwantinme aniversaire del Societé d' Langue, i lzî evoye ene lete come cwè i vout bén divni mimbe d' oneur del societé.

Å banket des céncwante ans, e 1906, dins on spitch avou levêye di vere, li prezidint Nicolas Lequarré li rmerceye insi:

Après l’ santé da Yopôl deus,
I nos fåt co ene pitite rawete
Po l’ Prince, si binamé neveu,
Ki ns a-st avoyî ene tchårmante lete.
Il intere e nosse Societé :
Des mimbes d' oneur vo l' la-st al tiesse !
On s’ recrestêye, vos vs è dotez :
Divins nozôtes, Albert prind plaece.[1]

Adonpwis, e 1931, il vola bén pårener ene bate di teyåte e walon, li Grand Pris do Rwè Albert I.

Albert Prumî et Ciergnon

[candjî | candjî l’ côde wiki]

Albert I rivneut voltî passer ses condjîs å tchestea d' Ciergnon. I rivneut tot seu e moto (si feme, leye, vineut avou ses shuvants, 80 djins).

I håbitéve voltî les ptitès djins. I comprindeut bén ene miete di walon. «Trop tård Djôzef, dj' l' a boevou pal buzete»", a-t i dit on côp a s' gåre-tchesse ki cwereut après on vere po siervi l' cafè k' aveut cût e s' cocmwår.

Do tins d' Albert I, li park do tchestea esteut drovou po les djins d' Ciergnon. I djheut bondjoû åzès djins ki vnént dins l' park, k' il esteut ashît ki lijheut s' gazete.

Ses djins estént foirt amitieus avou lu. El lomént «Nosse Grand».

Gn a ene sicrijheuse e walon, Mme Cambier, k' a scrît èn arimé ladsu :

Il esteut po nozôtes come on Bon Diè, on pere;
Avou on doûs sorire et des ouys plins d' bonté.
Nos, les efants d' Ciergnon, nos end esténs si firs
Ki po tot l' ôr då monde, nos n' l' åréns nén co dné.
Cwand i vneut å tchestea po passer des vacances,
Dins nos ptits cours d' efant, gn aveut ene sacwè d' tchôd.
Nos nos meténs sol voye ene dimeye eure d' avance
Po vey li rwè Albert ki passéve so si tchvå.
Nos nos dmandéns pocwè k' on seréve les bårires
Et k' on fjheut tant d' misteres tot l' tins k' il esteut la.
Po sayî d' el trevey, on gripéve pal Colire
On n' veyeut djamåy rén : on n' etindeut k' des pas.
Nos arivéns e scole pus tård ki d' abitude
Sour Alice ni djheut rén, ele saveut bén pocwè.
Ele nos laiyeut adon ene miete pus d' latitude:
I faleut cwand minme bén k' on våye vey nosse Rwè !
On côp ki l' gåre Sellier dmandéve å telefone :
«Ké noveles, Djåke Airin ? Est çki nosse Grand est la ?»
Nozôtes, come vos pinsez, ça nos shonnéve tot drole
K' on n' fijheut po nosse rwè nén dpus d' afwaire ki ça.
Nos n' comprindéns nén co ki c' esteut tot leu cour
Et tot leu devouwmint k' i metént dins leus mots;
I gn aveut dins leus ouys tant d' amour, tant d' bouneur
K' on-z åreut bén vlou esse Sellier, Airin, Marot.
Et cwand i s' a touwé ås rotches di Måtche-les-Dames,
Ki dj' a comprins k' djamåy, dji n' el rivoereu pus
Ç' a stî come on coutea ki m' a cotaeyî l' åme
Et di braire, dji vos l' djeure, dji n' m' a seu rastini.[2]
  1. BSLLW tôme 48 , p. 24, 1911.; tecse so Wikisourd
  2. so l' Aberteke