Eraire

Pol discramiaedje des årtikes avou l' mot « Eraire », loukîz cial.

Eraire di bwès, k' on n' voet kel cawe et l' schî

Ene eraire, c' est ene foirt simpe usteye di bwès po tcherwer, avou djusse on schî et ene cawe.

Istwere et eployaedje

L' eraire schave li tere, ki brotche des deus costés do schî, å rvier del tcherowe. L' eraire ni tcherowe nén fond. C' est purade sicreper l' tere k' ele fwait (did la s' no en inglès, scratch-plough).

Elle a stî edvintêye el Mezopotameye diviè l' 5inme meynaire divant Dj.Cr.

Å cmince, c' esteut des djins kel saetchént. Pu on-z a atelé des boûs, adonpwis des ågnes, moulets et tchvås.

On moennéve l' eraire ås tchamps tot l' metant so ene siclisse.

E l' Walonreye, elle a stî eployeye disk' e diviè 1950. Les dierins ovraedjes k' on fjheut avou, c' esteut l' aroyaedje.

Elle est co eployeye ouy des ptits cinsîs e l' Afrike bijhrece, po tcherwer dins les tienes, et eto po reterer les mayisses.

• 
  tourisse tinant l' cawe d' ene eraire di bwès atelêye a deus ågnes (Oucaymeden, Marok, 2016, siervant co)
• 
  eraire di fier avou ene longue håye, et on simpe schî (Douccala, Marok, 2004, ni siervant pus)

Discrijhaedje di l' eraire

shabot d' l' eraire, k' on va stitchî l' schî d' bwès dvins

Å cmince, li schî esteut djusse fwait avou on stocaesse bwès. Adonpwis, on l' a rascovrou d' on boket d' fier, li shabot.

Après, on-z a fwait totafwait avou do fier. Po-z ateler a deus tchvås, on-z a ralongui l' håye.

On-z a co lomé "eraire" les simpes tcherowes u simpes brabants d' fier mins k' avént on rîsse sôdé après l' schî.