Colera des poyes

Cok di mopliyaedje avou del vete schite

Taetches di necrôze sol foete

Li colera des poyes u pasturelôze des oujheas, c' est ene pasturelôze ki totès sôres d' oujheas d' poli polèt atraper. Les poyes zeles-minmes, mins eto les canîs, les dînes, les åwes et minme les canaris.

Elle est cåzêye pa ene bactereye : Pasteurella multocida.

Istwere des cnoxhances

C' est ene des pus viyès maladeyes k' on-z a ricnoxhou et discrît. C' esteut on lomé "Chabert", on Francès e 1782.

C' est foirt consecant del poleur ricnoxhe, aprume po n' si nén brouyî avou li pesse des oujheas.

Sinsiûlisté

Dins le s tropeas di mopliyaedje, les coks sont pus vite rascråwés k' les poyes.

Dins les polets, c' est les pus vîs ki sont les pus sinsiûles.

Senes del maladeye

Dins les sorawiyants cas, les oujheas crevèt tot d' on côp.

Les oujheas ki sont foirt malådes ont del five, des laidès plomes do sûnaedje ki rexhe do betch, et i tanflèt.

Gn a sovint del vete schite, did la l' alomåcion di «colera»

Dins les cas pus londjins, on-z a des houzaedjes des gorletes, des djonteures, des winnes des tindons, et do dzo des pates.

Senes ezès dispoyes

Li discôpeçaedje des curêyes va mostrer:

• Des taetches di sonk sol cråxhe did dissu l' cour. C' est on sene foirt tipike del maladeye.
• Afeye, taetches di necrôze sol foete.
• Efouwaedje des boyeas.
• Efouwaedje des ovreces, avou ponaedje dins l' vinte.