Betchete ra-

Li betchete ra-, c' est ene dobe betchete fwaite del betchete a- et del betchete ri-.

Nerén, li betchete ra- a divnou, padecô, ene betchete avou si prôpe sinifiance.

Li betchete ra- si prezinte dizo ene cåkêye di sôres.

Sôres di betchetes ra- ås viebes

Betchete ra- di ratelaedje

Si lome eto "betchete ra- di radjondaedje"

• rateler
• racawer

C' est l' pindant del betchete a- d' atelaedje. Eto, gn a todi on sfwait viebe avou l' betchete a- (ateler, acawer).

Betchete ra- di rcominçaedje

• rapontyî
• rapougnî

Ces viebes la ont todi on parint avou ene betchete a- d' aprepiaedje (apontyî, apougnî).

Betchete ra- di rifjhaedje

• rabocter
• raclaper
• raclawer
• rakeude
• ranawyî
• ranuker
• rapîçler
• rapîçter
• raplaker
• rarindjî
• rassonrer

Ces viebes la n' ont nén sovint des parints avou l' betchete a- (come arindjî, assonrer).

Gn a d' l' adire inte li viebe avu ra- et l' minme viebe avou ri-

riclawer: clawer ene sacwè k' esteut disclawêye

raclawer: rabocter ene sacwè avou des clås

si rclaper : si rclôre tot fjhant on setch brut (po èn ouxh k' esteut å lådje).

si raclaper : si (r)mete eshonne, po deus djins nén marieyes.

Betchete ra- di racrapotaedje

• si racrampyî
• racrapoter
• racroler;
• rafrintchî
• ratchitchî
• ratirer

Gn a nou viebe parint avou l' simpe betchete a-

Ciddé eto, gn a d' l' adire inte li viebe avu ra- et l' minme viebe avou ri-

• ricroler : croler co on côp (après aveur discrolé)
• (si) racroler : si rployî so luminme, tot fjhant des croles

Betchete ra- di rindaedje

C' est tos viebes del cwatrinme troke (raclairi = rinde pus clair)

• raclairi
• racourti
• radjonni
• radoûci
• radroeti
• ragrandi
• rahôti
• ralårdji
• ralongui
• ralongui
• ramoli
• raptiti

Li sinse est "rinde grand", "rinde pitit", mins i gn a nén sovint on viebe avou l' simpe betchete a- (come alårdji, aclairi, adoûci).

betchete ra- di bén fjhaedje

• raletchî
• ragoter
• rassucî
• raplucter

Cisse betchete ra- la si pout aplaker al betchete ca- po fé l' betchete raca-

Ele n' a nou parint simpe avou l' betchete a- mins pout aveur on parint avou l' betchete ri- (raletchî & riletchî).

betchete ra- di grand ricminçaedje

• passer et rapasser
• houkî et rahoukî
• tourner et ratourner
• souner et rassouner
• djaler et radjaler
• dobler et radobler

Ele eployeye dins ene fråze mouwrece, la kel dijheu est hode u sbaré di ci racminçaedje la.

Ele pout co esse ralongueye avou l' betchete raca-.

Dj' a passé et rapasser et racapasser.

Dj' a houkî et rahoukî et "rahoucras-tu"

Betchete ra- speciåle ås sustantifs ey addjectifs

Sustantifs

• des moes et des ramoes
• des toûs et des ratoûs
• des ans et des razans
• des anêyes et des razanêyes
• des siekes et des rassiekes
• les tåyes et les ratåyes, tayons et ratayons

Sacwants polnut esse eployîs å singulî (ratoû, ratayon), mins des ôtes sont todi pluriyals (rassiekes, razans, razanêyes).

Les mots ådzeu polnut esse riwaitî come des djivions, la k' on lzès va trover dins les motîs walons. N a eto des skepiaedjes espontanés, ki n' divrént nén esse riwaitîs come des djivions.

Cwand dj' a moussî å corti, gn aveut des sprewes et des rasprewes.

Addjectif

• il est moirt et ramoirt.

Betchete a- a pårt dins des accints do walon k' i gn a

Sol Basse Årdene et l' pårteye nonnrece do Walon do Coûtchant, li betchete ra- est l' disfondowe del betchete re-

Hårdêye difoûtrinne

• Sacwants mots avou l' betchete ra- (dedja studyîs sol Wiccionaire)