Federåcion Walonreye-Brussele
Li Federåcion Walonreye-Brussele (FW-B) (k' on loméve divant Kiminålté francesse di Beldjike[1]), c’ est ene des troes kiminåltés del Beldjike, avou l’ Kiminålté flaminde eyet l' Kiminålté tîxhon-cåzante.
C' est ene institucion ki s' ocupe del culteure, di l' acsegnmint et co sacwants ôtes pititès sacwès (odiovizuwel, spôrts) so èn aroyaedje ki rascovere li pus grande pårteye del Walonreye (apus kel kiminålté tîxhon-cåzante), et Brussele. Mins a Brussele, n a eto, sol minme sitindêye, li Kiminålté flaminde[2].
Li Federåcion Walonreye-Brussele a sovint stî moennêye pa des Brusselwès. Çou ki fwait ki sacwants interesses des Walons, inte di zels, li diswalpaedje do lingaedje walon, ont stî metous sol costé. Metans dins les cwårs dinés å CLRE po schaper les ptits lingaedjes del Walonreye, la kel walon riprezinte a pô près 75 åcint des ki-pôrént-esse djåzeus.
Sacwants waloneus ey eto des dislaxhiveus ont dmandé dispu bele ådje li raloyaedje del Federåcion Walonreye-Brussele al Redjon walone, come li Kiminålté flaminde s' aveut tot timpe raloyî al redjon flaminde po fé l' Flande.
E 2008, pol prumî côp, li prezidint del Redjon walone et del Federåcion Walonreye-Brussele, c' est l' minme djin : Rudy Demotte. Mins, docô après, i gn a riyeu deus prezidints.
Sacwants institucions del Federåcion Walonreye-Brussele
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Li Pårlumint del Federåcion Walonreye-Brussele, ewou çki les deputés polnut fé des kessions å Govienmint
- L' administråcion del tuzance, ewou çki gn a on Siervice des Lingaedjes do Payis
- Li Comission des Scrijhaedjes et do Live, ki dine å Govienmint del Federåcion Walonreye-Brussele des avizes so les dmandes di subzides
- Li Consey do Lingaedje francès, des Lingaedjes do Payis et des Politikes linwistikes, ki conseye li Govienmint so les kessions d' politike linwistike
- Li Tchambe di concertåcion des Scrijhaedjes et do Live, ki raploût les sindicats pol secteur des lingaedjes et do live
- Li vî Consey des Lingaedjes do Payis k' a stî seré e 2019
Li FWB dins les rlåcions eternåcionåles
[candjî | candjî l’ côde wiki]Li FWB est onk des mimbes del francofonreye. Çou k' est co on côp drole, ca l' Beldjike tote etire, leye eto, est on mimbe di cisse soce la. Ça fwait k' po les minmes administrés, gn a deus minisses ki s' paynut l' voyaedje po-z aler ås mwaisses raploûs del Francofonreye.
Hårdêyes difoûtrinnes
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Ene Walonreye sins ricnoxhance des Walons (tecse da Jean-Claude Somja po mostrer li toursiveusté del FW-B po les Walons, eplaidî dins l' live "Ké walon po dmwin ?", 1999)
- Li minme sicrijhaedje, pus diswalpé, e francès
Pî-notes
[candjî | candjî l’ côde wiki]- ↑ Çou k' est on lomaedje sins cou ni tiesse. Li kiminålté francesse di Beldjike, c' est lodjicmint li trope des Francès ki dmornut el Beldjike. C' est çou ki François Mitterand pinséve, todi, cwand il aveut dmandé å rprezintant del Kiminålté kel salouwéve : "Enchanté ! Et combien de Français êtes-vous à habiter en Belgique ?"
- ↑ Çou ki dene on sfwait emacralaedje come cwand i fåt vey, metans, kî çki s' pout ocuper do ptit lingaedje tîxhon di Brussele, li tîxhwès braibançon.