Aller au contenu

Les Chnapans djouwnut avou les viebes

Èn årtike di Wikipedia.

Li ptit live Les Chnapans djouwnut avou les viebes (Lès Ch'napans djouw'neut aveu lès vèrbes), c' est on live di codjowaedje des viebes walons, fwait po les cours di walon del sicole des Chnapans. Il a vudî e 2001, ås eplaidreyes Les Capucines di Limlete. Si oteur c' est Christine Tombeur, mwaisse di scole al sicole des Chnapans.

C' est on ptit live, di fok 52 pådjes, et l' djivêye des viebes est tene, ça fwait k' i manke des modeles, copurade emey les viebes nén foirt eployîs del cénkinme troke. Dins l' live on dit å lijheu d' aler vey sol live des codjowaedjes da Gilliard po-z aparfondi, la ki l' codjowaedje est a pô près l' minme (ås diferinces d' accint près, come di djusse).

Clasmint des viebes

[candjî | candjî l’ côde wiki]

vocial li djivêye des 20 modeles dinés dins li ptit live des Chnapans.

  • etur åtchetes i gn a les bodjes sorlon l' atuze des troes bodjes, ou rén si disrîlé
  • poy, li limero corespondant dins les modeles da Gilliard, avou l' viebe eployî come modele s' il est diferin.

Li groupaedje est, tot come dins l' Gilliard, fwait d' après les trokes do walon:

  • esse & aveur
  • 1re troke (apus ki l' disrîlé "aler"): 3
  • 2inme troke: 4,
  • 3inme troke: ele manke (mågré k' ele soeye come modele 24 dins l' Gilliard)
  • 4inme troke: 5
  • disrîlé viebe "aler": 6
  • 5inme troke: 7-20


  1. yèsse (esse), disrîlé (2)
  2. awè, disrîlé (1)
  3. tchantér (tchanter) (A=B=C=tchant-) (3, bouter)
  4. bachî (baxhî) (A=B=C=bach-) (17)
  5. prusti (A=C=prustich-, B=prusti-) (30)
  6. dalér (aler), disrîlé (32)
  7. , disrîlé (li codjowaedje est ene miete diferin do modele da Gilliard, ki c' est l' 52)
  8. sawè (saveur), distrîlé (mins ene miete pus erîlé ki l' modele da Gilliard, ki c' est l' 62)
  9. mète (mete) (A=B=C=mèt-, il a mètu) (33, bate)
  10. dîre (dire) (A=dij-, B=di-, C=dîy-, il a dit) (48)
  11. moûre (moure) (A=C=moul-, B=moû-, il a moulu) (34, boure)
  12. cûre (cure) (A=C=cûj-, B=cû-, il a cût) (46)
  13. bwêre (boere) (A=buv-/bwèv-, B=bwè-, C=buv-, il a bu) (li modele da Gilliard, ki c' est l' 36, est pus erîlé, la ki l' bodje A n' candje nén, dismetant k' a Djnape c' est bwèv- po l' erirece et sudjonctif durant, et buv- dins les ôtes cas)
  14. brére (braire) (A=brèy-, B=bré-, C=brèy-, il a bré) (35)
  15. vinde (A=B=C=vind-, il a vindu) (41, code)
  16. prinde (A=C=pèrd-, B=prind-, il a pris) (li diferince avou l' Gilliard, ki l' modele c' est l' 58, c' est ki l' cogne C pa dvant -nut/-nuxhe wåde li "r": i pèrd'neut, i pèrd'neuche eneviè i pudnut, i pudnuche)
  17. poulu (poleur), disrîlé (ene miete pus disrîlé ki dins l' modele 56 da Gilliard, la k' i gn a k' i p'luch'neuche el plaece di poulneuche)
  18. drouvu (drovi) (A=B=C=drouv-, il a drouvu) (li modele des Chnapans est erîlé come e rfondou, dismetant kel ci da Gilliard, ki s' l' limero est l' 50, eploye on codjowaedje diferin avou on bodje douv(y)-)
  19. doûrmu (doirmi) (A=doûrm-, B=C=doûm-, il a doûrmu) (chal l' edicatif prezintrece singulî est erîlé, al diferince do modele 51 da Gilliard)
  20. tènu (tini) (A=t(è)n-, B=tén-, C=tèn-, il a t'nu) (67)