Motlî des etimolodjeyes gayeles do walon

Èn årtike di Wikipedia.

Cisse pådje cial est on ptit motlî des etimolodjeyes gayeles do walon, ki rashonne les mots walons dedja studyî so l' eciclopedeye Wikipedia (ezès hagnons sol gålwès, sol fornaiviaedje linwistike et so l' etimolodjeye gayele), dins l' Esplicant motî do walon, adonpwis, dins l' Wiccionaire.

I sont-st assonrés pa bodje gålwès, bråmint rashious sol rîlêye da Jean Degavre.

Co a mete e plaece[candjî | candjî l’ côde wiki]

A[candjî | candjî l’ côde wiki]

bodje alo (pire)[candjî | candjî l’ côde wiki]

bodje arno-, arwo- (corante aiwe)[candjî | candjî l’ côde wiki]

B[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje barros (copete, tiesse)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje bebro (li brun)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje becco (betch di poyon, mot po mot : pitit)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje bedu (bî d' molén)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje belgo- (fir)[candjî | candjî l’ côde wiki]

no d' deyesse Belisama (li pus rglatixhante)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje bok (infleure)[candjî | candjî l’ côde wiki]

Parintêye dins les lingaejdes d' ouy :

avou adoûcixhaedje del cossoune[candjî | candjî l’ côde wiki]

avou ridaedje G = D[candjî | candjî l’ côde wiki]

Ces mots la ni sont nén raitîs come etimolodjeye celtike på FEW, mins revoyîs a on mot-brut "bod".

avou ridaedje K = T[candjî | candjî l’ côde wiki]

bodje boios (bouxheu, broyeu)[candjî | candjî l’ côde wiki]

Sinse do mot : sôdård ki s' bate bén, ki broye tot.

erî-rfwait bodje bona (cinse, hamtea, viyaedje)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje boxo- (bwès)[candjî | candjî l’ côde wiki]

bodje braca (bråyes)[candjî | candjî l’ côde wiki]

bodje braces 2 (frexhe oidje, brå)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje -breto- (djudjmint, tribunå)[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • aberteke (la k' on-z afitchive les djudjmints, et mostrer les codånés).
  • ebertaker (må prin, come onk ki va å tribunå),

erî-rfwait bodje -bretra- (brete, margaye)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje britula[candjî | candjî l’ côde wiki]

C[candjî | candjî l’ côde wiki]

bodje caballus (tchivå)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje caito- (boket d' bwès)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje curmi- (bire)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodjes caljo (ronde pire) et callio (coyon, tiesticule)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje cambo (cron)[candjî | candjî l’ côde wiki]

Les tchames d' ene rowe, on mot et ene tecnike ki vnèt des Gålwès

erî-rfwait aplacaedje cand-ara (blanke aiwe)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje carro- (tchår ås cwate rowes)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje cassanos (tchinne)[candjî | candjî l’ côde wiki]

bodje clon (fesse, cawî)[candjî | candjî l’ côde wiki]

betchete com- (pår, totafwait, etirmint)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje conno (sûti)[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • Cugnon (Congidunus, viyaedje).

D[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje "dergila"[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • diele (blancåsse årzeye)

erî-rfwait bodje "derveta"[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • diele (ronde plake malåde sol pea)

erî-rfwait bodje "diuona" (aiwe di Diu)[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • Dion (viyaedjes et aiwes)
  • Dwecea (aiwe et viyaedje)

erî-rfwait bodje dragenos (sipene)[candjî | candjî l’ côde wiki]

bodje dunon[candjî | candjî l’ côde wiki]

Li mot vout dire: grosse måjhon avou des meurs di disfinse, metowe so ene hôteur.

  • Cugnon (Congidunus, viyaedje).
  • Glon (Glanno-dunum, viyaedje)
  • Grune (motoit l' minme mot, viyaedje avou l' eglijhe tot dzeu, co lomêye moustî)
  • Ton (dunon, li fôrturesse sol Sanson, viyaedje)

G[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje gaba (goidje, gozî)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje ganeta (båshele, kimere)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje gansko (coxhe, tcherowe)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje gena (deus-aiwes)[candjî | candjî l’ côde wiki]

Sinse do mot : boke, plaece do maxhaedje di deus aiwes.

kimon no glastum (waisse u caclindje)[candjî | candjî l’ côde wiki]

do bodje glasto- (bleuw, vete, gris).

erî-rfwait bodje gobbo (boke)[candjî | candjî l’ côde wiki]

bodje gayel geusiae (gozî)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje bodje gayel grava (graevetes)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje bodje gayel gulbo (betch)[candjî | candjî l’ côde wiki]

goupes: co on mot et ene usteye des Celes.

H[candjî | candjî l’ côde wiki]

bodje Hoyo (wache)[candjî | candjî l’ côde wiki]

I[candjî | candjî l’ côde wiki]

rapititixhante cawete –ino, -ina[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje iverno- (corante aiwe)[candjî | candjî l’ côde wiki]

J[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje jouga (djonkea)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje jugo (djeu po-z ateler les boûs)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje jutta (boleye, cråxhe)[candjî | candjî l’ côde wiki]

L[candjî | candjî l’ côde wiki]

lecia (aiwe avou des pires)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje gayel liga (mwints sinses)[candjî | candjî l’ côde wiki]

M[candjî | candjî l’ côde wiki]

bodje marga (måle, blanke tere)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje maro (grand)[candjî | candjî l’ côde wiki]

N[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje nemo- (cir)[candjî | candjî l’ côde wiki]

O[candjî | candjî l’ côde wiki]

cawete –ona (nos d’ aiwes)[candjî | candjî l’ côde wiki]

R[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje redo- (lisse, rade, coûsse di tchår)[candjî | candjî l’ côde wiki]

S[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje sudia- (soûfe, sûne)[candjî | candjî l’ côde wiki]

T[candjî | candjî l’ côde wiki]

bodje tazgo (taesson)[candjî | candjî l’ côde wiki]

bodje tnoc u troc[candjî | candjî l’ côde wiki]

U & V[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje uluos (poûssire)[candjî | candjî l’ côde wiki]

erî-rfwait bodje uxso (ådzeu, metou å hôt)[candjî | candjî l’ côde wiki]

betchete 'ver-' (sor-)[candjî | candjî l’ côde wiki]

  • for- (sor-, avou ene idêye d' aler trop lon).
  • verbok (teribe bok).

Hårdêye difoûtrinne[candjî | candjî l’ côde wiki]

Sacwants mots walons d' etimolodjeye gayele (dedja studyîs sol Wiccionaire)