Noûmot do walon
On noûmot do walon, c' est on mot k' on voet scrît e walon, u k' on-z ôt ene walon-djåzante djin ki dit, et ki n' egzistéve nén dvant.
Sôres di noûmots
[candjî | candjî l’ côde wiki]Les noûmots do walon polnut aveur sikepyî tot seu. C' est l' cas di bråmint des calcaedjes.
Ces-ci provnèt å pus sovint do francès. Pacô, do francès d' Beldjike. Mins end a yeu sacwants di almand, dins l' Payis d' Måmdiy), di l' inglès (mon les Walons del Wisconsene).
Emey les ehåyîs noûmots, gn a yeu deus tropes d' askepieus :
- al fén do 19inme sieke, kiminçmint do 20inme sieke, des noûmots ahessants po les belès letes ont stî foirdjîs des scrijheus lidjwès. End a sacwants k' ont stî ramexhnés pa M. Piron.
- al fén do 20inme sieke, kiminçmint do 21inme sieke, gn ourit ene cåkêye di noûmots ahåyants po scrire del prôze nén racontrece ki fourît atåvlés des rfondeus. End a bråmint k' ont stî eplaidî dins li splitchant motî do walon.
Egzimpes di noûmots
[candjî | candjî l’ côde wiki]Sacwants noûmots foirdjîs pås scrijheus lidjwès diviè 1900
[candjî | candjî l’ côde wiki]Sacwants noûmots foirdjîs pås rfondeus diviè 2000
[candjî | candjî l’ côde wiki]- noûmot, linwe-ehåyaedje, rifondou walon
- eciclopedeye, estat, estår, woligane
- tuzance, schålance
- copiutrece, emile, emiler, emilreye
- erîler, erîlêymint
- motî, motlî
Sacwants noûmots foirdjîs a pårti di bates di noûmots
[candjî | candjî l’ côde wiki]- plake-tot-seu
- rôlants grés
- rowe-manaedje
- mailete
- zûna
- natacha
- guigne-djin
- schayete USB
Bates di noûmots
[candjî | candjî l’ côde wiki]Gn a yeu ene bate di noûmots al Walone diviè 1998. Mins come cisse rivuwe n' eplaide ki del powezeye, sovint d' ancyins scrijheus et des ptits bokets d' prôze racontrece. Les noûmots trovés s' ont racamuchî dins des ridants.
Pus consecante, li bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons (2015-2019).
Idêyes des soces di walon-cåzants et des linwincieus so les noûmots
[candjî | candjî l’ côde wiki]Li Consey des Lingaedjes et des Politikes linwistikes del Federåcion Walonreye-Brussele aprouve li fijhaedje di noûmots e lingaedjes do payis.[1]
Hårdêye divintrinne
[candjî | candjî l’ côde wiki]Hårdêyes difoûtrinnes
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Pådje moennrece so les noûmots do walon (so l' Aberteke)
- Studias
- (fr) Studia da Michel Francard (2023)
- (fr) Tuzaedje so l' foirdjaedje di noûmots e walon
- (fr) Papî so les noûmots e walon (da Lucien Mahin, dins Ké walon po dmwin, metou so les fis) (so l' Aberteke)
- Noûmots do walon dedja studyîs e Wiccionaire (sorlon leu viyesse)
- Djivêyes di noûmots d' éndjolike e walon
- Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons
Sourdants
[candjî | candjî l’ côde wiki]- ↑ Accion lº 47 di s' plan d' accion po les lingaedjes do payis.