Ortografeye do walon

Cisse pådje ci n' est co k' on djermon, dj' ô bén k' el pådje est djusse sibåtcheye, eyet co trop tene ; et s' divreut ele ecråxhî ene miete. Si vos avoz des cnoxhances so ç' sudjet ci, vos nos ploz aidî, clitchîz sol loyén « candjî l' pådje » po radjouter des informåcions.

L' ortografeye do walon, c' est tot les sistinmes d' ortografeye ki sont ou k' ont stou siervous po scrire li lingaedje walon.

Sôres[candjî | candjî l’ côde wiki]

Davance[candjî | candjî l’ côde wiki]

Dvant Feller, djans dvant l' 20inme sieke, gn aveut totplin des ortografeyes. Elles sont pår lomêyes : ortografeyes di dvant Feller. Nole d' inte di yeusses aveut stî erconoxhowe tot-z estant oficire.

Asteure[candjî | candjî l’ côde wiki]

Les ortografeyes eyet les sistinmes ortografikes dzo n' sont nén erconoxhou oficirmint. Mins nerén, ci n' est nén po ça ki mwints oteurs pinsnut k' el sistinme Feller est l' « seule ortografeye ».^[1]

E walon, gn a come di djusse deus grandès sôres d' ortografeyes. Li sistinme Feller, l' pus vî des deus, ki rwaite purade l' escrijhaedje avou les diyalekes eyet les patwès. Èn ovraedje scrît pa cist ome ci a rexhou e 1901.^[2] Totfeye, gn a yeu sacwantès såyes d' fé ene ortografeye comene avou puzieurs diyalekes. C' est çk' on lome des rfondants. Metans : èn ovraedje so les måtche di l' Eter-Sambe-et-Mouze, vudî e 2022.^[3] Asteme k' on rfondant, ci n' est nén l' minme sacwè k' el rfondou.

Li rfondou, pus spepieuzmint lomé « rfondou wardiveus », ki rwaite puvite les betchfessîs scrijhas. Houte di çoula, il egziste co des ptitès ortografeyes, el pus sovint seulmint uzêyes på askepieus.

Po comincî, gn a li rfondou avancivös, metou so pî pa Djôr Staelens a l' atake del dijhnêye 2020. Ci sistinme ortografike ci est co ki candje bråmint, mins èn ovraedje aveut rexhou tot dijhant foû ses mwaissès rîles.

Al copete do mårtchî, on pout ritrover des såyes di sistinmes ortografikes so les waibes.