Oyon o/ou/u
Apparence
L' oyon L' oyon O/OU/U, c' est on foninme co assez corant e walon, avou toplin des cognes coinreces :
- toprès åtoû d' Lidje, on a des cognes avou "o"
- après Vervî, ces mots la prindèt "a", come bråmint des ôtes "o".
- pus lon åtoû d' Lidje, et dins l' payis d' Bastogne (Bijhe del Basse Årdene), c' est "ou".
- ôte pårt (payis d' Nameur, Coûtchant walon et l' restant del Basse Årdene). Mins li "U" pout rider eviè des ôtes prononçaedjes (“ë” /ə/ erîlêymint; “è” /ɛ/ ou “i” dins sacwants mots).
C' est l' lete O k' a stî relîte dins les rfondowes. Ci n' est nén l' pus lådje oyowe, mins c' est ene des pus tipicmint walones, bén cnoxhowe paski c' est l' cogne di Lidje minme.
C' est cist oyon la k' on a eto dins l' bodje B des viebes ki s' codjowèt come "alouwer" et "toumer".
Li modele des diyalectolodjisses po studyî li spårdaedje di ci foninme la, c' est des mots come schome (Mape ALW 1, "é, pierdowe (Mape ALW 1, 72), rowe (Mape ALW 1, 86).
L' oyon O/OU/U pout esse loukî come ene foû-rîle di l' oyon OU/U
Ôtes mots avou l' foninme o/ou/u
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Loukîz a : Categoreye:Mots avou l' oyon O/OU/U
- tcherowe / tchèroûwe, tchèrûwe
- sansowe / sansûwe
- eglome / ègloume, èglume
- nowe / noûwe, nûwe (sins mousmint).
- alowe / aloûwe
- tome / toume, tume
Alére
[candjî | candjî l’ côde wiki]- L. Remacle, La différenciation dialectale en Belgique Romane avant 1600, p. 88-89 (po cwand l' sourdant est on long U latén).