Que-vlo-ve? (novele)
"Que-vlo-ve?", c' est ene novele ki Guillaume Apollinaire ki s' passe dins l' payis di Ståvleu.
Ele fourit-st eplaideye e 1910 dins ene ramexhnêye di noveles, L'Hérésiarque et Cie a l' editeu "Stock".
Li mwaisse persounaedje, k' a dné s' no å roman, poite li såvadje no "Kë-vloz-vs", paski i dmande tofer ås djins ki l' arinnèt "kë vloz vs?" (ki vloz vs ? Cwè vloz ? , cwè çki vos vloz ?). C' est on rôlî, ki dvreut vni do payis d' Waime (si Apolinaire note bén on son ë cwand i scrît "Que", et nén on son u come a Ståvleu minme, mins k' åreut dné on scrijha "Quu" nén foirt ahessant e francès.)
Les ôtes personaedjes ont-st eto des nos e walon :
- Tchantchesse : li cåbartire
- Li båbô : ene ôte pratike do cåbaret, ki s' va bate a moirt avou "Kivlov".
Li tite del novele a siervou a lomer ene rivuwe ki studeye les scrijhaedjes d' Apollinaire.
Mots walons eployîs el novele
[candjî | candjî l’ côde wiki]Ortografeye
[candjî | candjî l’ côde wiki]Apollinaire si rashid, come di djusse, so l' accint des djins k' il a-st oyou djåzer. Il a yeu eto dzo les ouys les gazetes e walon ki rexhént di ces trevéns la, et k' arivént seur a Ståvleu : Li ptit Lidjwès, Li Clabot, Li Spritche.[1] Dabôrd, il eploye ene ortografeye di dvant l' sistinme Feller. Les sons dj et tch sont rindous pa J et CH, metans : La Chanchesse, c' est la "Tchantchesse".
Motlî
[candjî | candjî l’ côde wiki]- li bai valet : li bea (bê) valet
- péket : peket
- Guyame : Wiyåme
- La Chancesse : Li Tchantchesse
- krompires : crompires
- Hinri : Hinri
- bâbo : båbô
- aller a schlôf : aler a chlof
- Bonjou tertous : bondjoû tertos
- Nom di Dio : nodidjo
- Oyez : oyoz; Oyez-ve? : Oyoz vs?
Hårdêyes difoûtrinnes
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Tecse del novele
- Bate di dvize so les passaedjes e walon di "Que-vlo-ve ?"
- Årtchives del rivuwe "Que Vlo ve"
Sourdants
[candjî | candjî l’ côde wiki]- ↑ Francois Duysinx, cåzreye so Apollinaire, Li Coirneu, Hu, diviè 1999