Ayites Melrate
Les Ayites Melrate[1] (e cmon amazir marokin, ⴰⵢⵜ ⵎⵓⵔⵖⴰⴷ, ayt morrhad, come prononcî avou l' voyale <ou> /u/ 
aschoûtez lu u, avou l' chwa, ⴰⵢⵜ ⵎⴻⵔⵖⴰⴷ u ⴰⵢⵜ ⵎⵔⵖⴰⴷ, ralfabetijhåves ayt merrhad u ayt merɣad), c' est ene tribu do Mîtrin Atlasse, ki djåze tamazir.
Etimolodjeye[candjî | candjî l’ côde wiki]
Li mot Aytes /èjt/ «ⴰⵢⵜ», vout dire «les cis di…», les fis di… (come li cawete di toponimeye walone -indje, u l' cawete lussimbordjwesse -ange).
Li ratayon k' a dné s' no, ci pôreut awè lomé d' on no arabe, Morhad (موغاد), riprononcî "Melrate" e tamazir do Mîtrin Atlasse. Li voyale <ou> (/u/ و) s' a racourti beazebén, po n' pus esse notêye dins li riscrijhaedje arabe oficir (آيت مرغاد, âyt mrɣad).
Sitindêye[candjî | candjî l’ côde wiki]
Ele si rescontere dispu les hôts tienes do Mîtrin Atlasse, dilé les sourds di l' Aiwe di Moulouya (dizeu Imilchil), disk' a l' aschate del wastene, dins les hôtès vås di l' Aiwe do Dadesse.
Po dire li veur, c' esteut aprume des voyaedjants bierdjîs, mins il ont beazebén basti et dmorer dins l' minme viyaedje (inte di zels, onk k' a prins leu no, eshonne avou les djins k' î estént dedja, les Maroconoers (ki djåzèt eto amazir) et les cofrereyes rilidjeuses arabe-cåzantes. Çou ki dene mo bén des calcaedjes di l' arabe dins leu berbere.
On viyaedje d' egzimpe di vicaedje-eshonne di ces troes compôzantes, c' est Ksar Mwi, 50 kilometes a Bijhe di Goulmima.
Gn aveut eto dins ces viyaedjes la des cminålté djwives, amazir-cåzantes. Mins ki les djins ont-st ebagué tertos eviè Israyel å tournant des anêyes 11950-1960.[2]
Politike[candjî | candjî l’ côde wiki]
Mågré k' estént dins on payis d' montinne, la k' les zultans n' avént sovint nole otorité, on rapoite ki l' zultan Hassan I do Marok, al difén do 19inme sieke aveut lomé on cayide ki les controléve.[3]
Dins des sitouwåcions d' guere, i s' plént assoçner avou des ôtes tribus, come les Ayites Haddidou, les Ayites Izdeg et les Ayites Yahya.[4]
Sourdants et pî-notes[candjî | candjî l’ côde wiki]
- ↑ Po divni prononçåve e walon, li rôlé R a stî candjî a L, et li ghayin a stî rmetou come R, come dins tifinar, u amazir; li halcrosse E do coron mostere ki l' D est prononcî; li mot «ayites» (fis di, tribu des) est ortografyî po mostrer si estat pluriyal, come dins Ayites Bougmesse.
- ↑ sol Wikipedia francès.
- ↑ A. Bertrand, Tribus berbères du Haut Atlas, Edita, Lausanne, 1977, p. 17.
- ↑ A. Bertrand, come ciddé ådzeu, p. 16.