Djivêye des motîs do walon

Dierinne modêye del djivêye (moes d' djulete 2024)

Loukîz a : Djivêye des motîs walons riwaitåves sol Daegntoele

Li djivêye des motîs do walon, c' est ene lisse di cåzu 600 diccionaires et motlîs, bråmint des walons-francès.

Foû des motîs so papî, gn a eto des båzes di dnêyes (Rasgotaedje des bassårdinreces, motî d' Forire…) k' î ont stî stitcheyes a pårti di 1998.

Istwere

Li djivêye a stî ramexhnêye, po on prumî, e 1992, pa Johan Viroux.

Ele fourit spårdowe e 1994 pa Lorint Hendschel dins si studia "Å raploût-tot des walons".

Li minme anêye, Lucyin Mahin eplaida li djivêye so les fis, tot lyi radjoutant sacwants sourdants, des motîs u motlîs rovyîs, les inketes di l' ALW et da Tchåle Bruneau, les noveas diccionaires k' ont moussî foû dispu 1992, et les motîs et motlîs ki parexhént sol Daegntoele. Et l' lomer li «djivêye des 400», pask' i gn aveut adon a pô près 400 sourdants.

C' est lu ki continowe a recråxhî l' djivêye, k' a-st arivé a on nombe di 585 rahoucas.

Adjinçnaedje del djivêye di motîs

• Motîs avou tos les accints del Walonreye, u avou dipus d' ene coine, ki poirtèt on limero avou l' lete G (ki vént do francès général, djenerå).
• Motîs do walon avou l' accint do Levant, ki poirtèt on limero avou l' lete E (come Ess del Walonreye).
• Motîs do walon avou l' accint do Mitan, ki poirtèt on limero avou l' lete C (come Cinte del Walonreye).
• Motîs do walon avou l' accint do Coûtchant, ki poirtèt on limero avou deus sôres di lete :
  • L' ene avou l' lete O (come Ouwess del Walonreye).
  • L' ôte avou les letes WP (come Walipicård), pol moumint soulmint li WP199 a cis letes rola.
• Motîs do walon avou l' accint del Basse Årdene, ki poirtèt on limero avou l' lete S (come Sud del Walonreye).
• Motîs do rfondou walon, ki poirtèt on limero avou l' lete R (come Rifondou).

Les pus gros motîs (sovint spotés les "gros ronflants") î sont-st eplaidîs e rodje coleur, et les ôtes pus consecants e måve coleur.

Ritchesse des sorgropes

e 2008

Å 8 di djanvî 2008, li djivêye contéve 495 sourdants:

• Motîs do rfondou walon : 9 sourdants.
• Motîs djenerås : 112 sourdants.
• Motîs do walon do Payis d' Lidje : 179 sourdants.
• Motîs do walon do Mitan : 64 sourdants.
• Motîs do walon do Coûtchant : 82 sourdants.
• Motîs do walon del Basse Årdene : 49 sourdants.

e 2019

Li 15 di setimbe 2019, gn aveut:

• 19 sourdants po les motîs do rfondou walon
• 130 sourdants so les motîs djenerås
• 193 sourdants pol Payis d' Lidje
• 80 sourdants pol walon do Mitan
• 104 sourdants pol walon do Coûtchant
• 59 sourdants pol Basse Årdene

çou ki fwait, 585 sourdants.

Hårdêye divintrinne

Djivêye des motîs walons riwaitåves sol Daegntoele

Hårdêye difoûtrinne

• Djivêye des motîs do walon