Guere di Gaza (2023-2024)

Des Palestinîs håynant leu drapea divant des måjhons distrûtes

Li guere di Gaza 2023-2024, c' est ene guere assimetrike. La k' Israyel vina bombårder et evayi li Binde di Gaza, po-z î språtchî les bateus do Hamasse et des ôtès soces di rezistance årmêye.

Ele fijha dipus d' 30.000 moirts, aprume des cmeres et des efants des Gazawîs. Et distrure des tribolinnes di bastimints. Et mete ces djins la dins l' pômagne.

Cåzes

L' abrocaedje et les bombårdumints del Binde di Gaza fourît decidés pa on govienmint d' crijhe d' Israyel po s' rivindjî d' ene atake terorisse do Hamasse disconte des civils israyelîs å cmince do moes d' octôbe 2023. Fåt dire ki les Gazawîs estént resserés dins ene «prijhon a l' air libe» dispu 2006. Et atakés tos les ans pa des bombårdumints adierciveus po touwer les rezistants palestinîs. Zels saetchént a tinzayeure des roketes so les viyaedjes israyelîs did l' ôte costé do meur di schåyaedje (basti dins les anêyes 2000).

Avou ça ki l' govienmint d' foite droete d' Israyel, emantchî e 2022, aveut touwé bråmint des rezistants Palestinîs e l' Cisdjordaneye tot åd dilong di l' anêye 2023.

Fé l' guere arindjive bén eto Bindjamin Netaniahou, k' esteut porshuvou ezès tribunås, et ki dveut dmorer prumî minisse po n' nén dveur passer divant les noerès cotes.

Sotnaedjes des deus camps

banire a on metingue a Brussele

Israyel fourit sotnou pås Estats Unis ki lzî evoyît bråmint des cwår.

Les palestinîs estént sotnous pa les Houtîs do Yemen k' ataként les bateas des sotneus d' Israyel dins l' Rodje Mer ey e l' Gofe d' Aden. Eto på Hezbollah do Liban. Mins Israyel, les Estats Unis et l' Grande Burtaegne ratakît les Houtîs e Yemen minme, et les touwer ås drômes des tchîfs do Hezbollah e Liban et pår e l' Irak.

Li Catår et l' Edjipe sayît d' arindjî les bidons.

El Nonne-Afrike ameta Israyel divant l' Coû eternåcionåle di djustice po peupe-sipata.

Bråmint des metingue di rclamaedjes po disfinde les Palestinîs, aprume dins les univiersités. Gn ava eto des rapoûlaedjes po sotni les Israyelîs

• 
  po les Palestinîs, a Malene
• 
  ezès Stats Unis
• 
  po Israyel, e l' Almagne

Moirts et coixhîs

Al fén d' 2024, on contéve 43.972 moirts et 104.008 coixhîs palestinîs a Gaza, conte 1200 moirts et 5431 coixhîs israyelîs. E l' Cisdjordaneye, gn ava 737 et 6699 coixhîs moirts palestinîs.

Shuvance

bombårdumint israyelî a Beyroute (20 di setimbe 2024)

Israyel ataca ossu des veyes del Cisdjordaneye come Toulcarem. Les colons sayît todi dpus di tchessî les Palestinîs, aprume les acleveus nomådes.

E l' djeujhinme mitan d' 2024, li guere si fjha ossu disconte li Hezbollah å Liban. Inte les pus målès keures, l' esplôzion tertos eshonne di telefones axhlåves eployîs pås Hezbollah. Eto des bombårdumints so Beyroute. Di s' costé, li Hezbollah hina des roketes so Israyel. E moes d' octôbe, l' Iran evoya des missiles so Israyel.

Assazinaedje des tchîfs do Hamasse, Ismaël Haniyeh et do Hezbollah Hassan Nasrallah.

Benjamin Netanyahou, li prumî minisse d' Israyel, fourit ametou d' moude di guere på tribunå penå eternåcionå.

Alére

Lucyin Mahin, Li Rantoele 109, p. 4 & 111 p. 4