Liban
Li Liban, c' est on dislaxhî payis do Moyén Levant.
Drapea: foirt rilomé, avou on cede do Liban e vete coleur dissu.
Istwere
[candjî | candjî l’ côde wiki]Dins l' Antikité, payis des Fenicyins, avou les deus grandès rlomêyès veyes di Tir et Sidon.
On boket d' Evandjîle si passe e l' Nonne do Liban : les «noices di Cana».
Comprins
- dins l' Impire romin
- pu dins l' impire bizantin
- metou sol voye des croejhådes, li pårteye nonnrece a stî dins li rweyåme crustin d' Djeruzalem
- riprins e l' impire arabe
- pu divins l' Impire trouk
A stou, eshonne avou l' Sireye, ene coloneye pårteye inte Francès ey Inglès.
1975 : guere civile libanesse.
2006 (?): abrocaedje des Israyelîs. Dispu don, li payis dimeure e-n estat d' guere avou Israyel.
2020: nouzome esplôzion dins l' pôrt di Beyroute.
2022: li prezidint Michel Aawoun n' est nén replaecî. Li payis bagne dins l' mizere et les minêyes (colora). Mins i s' acoirdèt avou Israyel pol pårtixhaedje des aiwes del Mîtrinne Mer, la k' gn a do gåz naturel.
Djeyografeye
[candjî | candjî l’ côde wiki]Bagne dins l' Mîtrinne Mer å Coûtchant.
Å Levant, e l' frontire avou l' Sireye, c' est purade des hôts tienes.
Politike
[candjî | candjî l’ côde wiki]Li sistinme politike est rashî so les cminåltés rilidjeuses, gn a:
- les muzulmans sunites (e vete coleur sol mape)
- les muzulmans chiyites (ratroplé åtoû do «Pårti do Bon Diu» (hezb el-lah, e måve sol mape).
- les druzes (e bleu)
- les crustins maronites (e djaene)
- les crustins ortodosses greks (e-n orandje)
- les crustins ortodosses armenyins (e rodje coleur)
Li prumî minisse est todi on muzulman sunite eyet l' prezidint (lomé på pårlumint), on crustin.