Jules-Joseph Pirot
Jules-Joseph Pirot, ki s' no d' pene, c' esteut Porti, on ricmaxhaedje des letes di s' no[1], c' esteut on scrijheu e walon.
I skepia a Djeve e 1877 et mora a Esterhazy (Canada) (ki s' loméve, di ç' tins la, Kaposvar) e 1955. Il est eteré dilé l' eglijhe ki les maçons d' Djeve avént basti e 1907.[2]
Riprins dins l' grosse Antolodjeye da Piron.
Di s' mestî, il esteut curé, ey il ebaga eviè l' Canada e 1903.
Ouve e walon
[candjî | candjî l’ côde wiki]Il a scrît tot djonne, cwand il esteut co å Ptit Seminaire di Florefe, ene pitite novele : "N' avoz nén veyou nos pourceas ?"
Divant d' endaler å Canada, i fwait parexhe on live di sovnances, mins k' i rarindje a môde literaire. Si tite, c' est Les fåves da nosse viye mere. C' est aprume des racontroûles di doûcès creyances do vî tins.
Il est onk des råles escrijheus e walon k' åye sicrît sol payis la k' il aveut abagué : li Sascatchewane e miercorin do Canada.
Ses scrijhaedjes e walon ki s' passèt e Canada ont stî rashonnés dins on live Contes d' å lon et did près eplaidî e 1950.
I raconte des sacwès ki s' ont passé podbon ey eto des floricontes des djins did låvå, inte di zels, li ci di l' Aiwe Qu'Appelle.
E Canada, Pirot aprinda sacwants lingaedjes etrindjirs, emey zels, li hongrwès, pask' il a stî curé lontins a Esterhazy la k' gn aveut des cåkêyes di Hongrwès. Il a minme sicrît on catrecime e hongue.
Lucien Léonard a-st eplaidî on live sor lu "Un littérateur wallon du Canada, l'abbé J.-J. Pirot" (sins leu, sins date, diviè 1967).
Alére
[candjî | candjî l’ côde wiki]"On monde sins frontires" da Gilbert Renson ki raconte, a môde di novele, li vicåreye da Porti, dins "les cayés walons, 2007 (6), p. 179-183.
Hårdêye difoûtrinne
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Sacwants scrijhaedjes (so l' Aberteke)
- Li Wiccionaire si rsieve di sacwantès fråzes da Jules-Joseph Pirot po-z enimådjî des mots k' i gn a.
- Vos trouvroz des racsegnes so les ouves da Jules-Joseph Pirot, u les ouves zeles-minmes, so Wikisourd e walon.
Sourdants
[candjî | candjî l’ côde wiki]- ↑ Kimaxhaedje des letes di s' no, udonbén "por ti"; après, il a siné eto "Topri" (tot pris på Canada, sins sondjî a rivni el Walonreye ?).
- ↑ Gilbert Renson, "On monde sins frontires" "les Cayés Walons, 2007 (6), p. 179-183.