Påter

Pol discramiaedje des årtikes avou l' mot « Påter », loukîz cial.

Li Påter e walon, so on texhon di l' abeye di Måtche-les-Dames

Li Påter u li påtnosse, lomêye eto priyire do Signeur ou «Vos, nosse Pere» ou Påter noster, c' est ene rilomêye priyire crustinne, k' est ddja metowe dins l' Evandjîle.

Mwaissès racsegnes

Li prumî mot e latén a dné s' no ås påters, po cmincî avou l' priyire do Signeur, mins avou on stindaedje di sinse a bråmint des priyires.

E Noû Testamint, i gn a deus cognes del påter. Li prumire, c' est l' cene d' après Matî; l' ôte, d' après Luk. Li prumire, c' est l' minme k' a vnou disk' a nozôtes d' ene djermêye a l' ôte, et k' ons dit ou tchanter a messe ou ås ofices.

Dispu les messes dins les lingaedjes do payis (e pus e latén), on î radjoute voltî ene cawete:

La ki li rweyåme, li pouxhance et l' pezance sont da vos,

asteure et todi et ås trevéns des trevéns. Åmen.

Li cogne d' après Luk

Elle est scrîte e 12inme tchaptrê, al copete, et n' a k' cénk dimandaedjes. Ele n' a måy sitî eployeye come ene priyire. Vo l' la, come elle a stî ratournêye pa Djôzef Mignolet:

Nosse pere,

Ki vosse no soeye adegni;

Et k' vosse rweyålté vegne;

Dinez nos tchaeke djoû li pan k' i nos fårè

Et rmetoz nos nos petchîs

Ca nos rmetans, nozôtes ossu, a tos les cis ki nos dvèt

Et n' nos tchôkîz nén el temtåcion.

Li cogne d' après Matî

Elle est scrîte å 6inme tchaptrê, a pårti do 9inme vierset. Elle a set dimandaedjes et c' est çou k' ons eploye come ene priyire. Vo l' la, come elle a stî ratournêye på Pere Djihan-Mareye Lecomte:

Vos, nosse Pére, k' est e cir,

Ki vosse no soeye beni,

Vegne li djoû k' on vs ricnoxhrè come Rwè,

K' on vs schoûte sol tere, come e cir.

Dinez nos ouy nosse pwin po l' djournêye;

Fijhoz ene croes so tos nos mancmints,

Come nos l' fijhans avou po les mancmints des ôtes.

Ni nos leyîz nén aler a voleur må fé,

Mins tchessîz l' må erî d' nozôtes.

Li cogne del trådicion

E walon, li pus viye påter, d' après Matî, dit insi:

Vos, nosse Pere k' est la hôt,

Ki vosse no fouxhe beni cint côps.

Ki l' djoû vegne k' on vos ricnoxhe come mwaisse.

K' on vs schoûte sol tere come å cir.

Dinez nos ådjourdu li pwin po nosse djournêye.

Fijhoz ene croes so tos nos petchîs,

Come nos l' fijhans eto so les petchîs dås ôtes.

Ni nos leyîz nén tchaire e l' eveye di må fé,

Mins tchessîz l' må lon erî d' nozôtes.

Modêye Lucien Léonard

Li modêye Lucyin Linåd, c' est on ratournaedje al libe des idêyes del påter.

Bon Diè, nosse pa did lahôt,

A vosse no, k' on rinde bon dvwer !

Vegne li djoû k' vos seroz rwè

Å cir et vaici sol tere. Bon Diè,

Ås omes, tchaeke djoû, dinez l' pwin;

Racwitez nos mariminces come nos levrans l' penitince

Ås cis ki nos ont fwait tourmint.

Et fjhoz nos cwite di co fé l' må.

Ôte ratournaedje e walon

Vo-z è ci onk:

Vos, nosse Pere k' est la-hôt,

Ki vosse no soeye beni cint côps.

Ki l' djoû vegne k' on vs ricnoxhe come mwaisse.

K' on vos schoûte sol tere come å cir.

Dinez nos ådjourdu li pwin po nosse djournêye.

Fijhoz ene croes so tos nos petchîs

Come nos l' fijhans eto so les petchîs dås ôtes.

Ni nos leyîz nén tchaire dins l' inveye di må fé

Mins tchessîz l' må lon èrî d' nozôtes.

Rimetaedje des diferinnès modêyes

Pol cwatrinme idêye, mågré ki l' påter eritêye rishonne foirt al cene d' après Matî, i gn a deus diferinces. Aprume, li pupårt des lingaedjes, minme li latén, dimandnut li pwin di tos les djoûs. Li grek, tot come on vî ratournaedje latén, a-st on mot ki vout dire: «(dimander assez) po viker».

Pol cénkinme dimande, e bråmint des lingaedjes, on cåze di petchîs (come e Luk), dabôrd k' e Matî li tecse grek et latén djåze des desses a rmete.

Hårdêye difoûtrinne

Ôtès modêyes (so l' Aberteke)