Son ÉN
Li son ÉN, c' est ene naziåle tipike do walon, fwaite sol son É.
Notåcion AFE: /ẽ/
Egzimpes di prononçaedje
[candjî | candjî l’ côde wiki]- bén aschoûtez lu
- rén aschoûtez lu
- téns / tént / tén aschoûtez lu
- tchén aschoûtez lu (Joseph Dewez, accint d' Liernu).
- difén aschoûtez lu; (ey al difén, èl bîje a dit k' èlle èn sâréve aschoûtez lu) (Thierry Dumont, accint d' Fleuru, ratournant «Li bijhe et l' solea»).
- å matén aschoûtez lu (Jacques Desmet, accint d' Mélin).
Etimolodjeye
[candjî | candjî l’ côde wiki]Bråmint des mots k' avnèt a ç' son la dins l' accint walon do Payis d' Moustî provegnnut del cawete latene -inum, ou des ôtes corons avou ene lete i dins l' divant-dierinne sillabe: bassén (baccinum), cénk (quinque), covén, cossén (coxinum), djårdén (gardinium), èch(è)vén (scabinum), fuzén (fusaginem), kénze (quindecim), latén (latinus), lén (linum), loyén (ligaminem), medcén (medicinum), nourén (nutrinem), Ogustén (Augustinus), ôrfulén (orphaninum), pénte (pincta), plantén (plantaginem), ricén (ricinum), sapén (sapinum), tchimén (caminum), vén (vinum).[1][2]
Mwaissès dnêyes
[candjî | candjî l’ côde wiki]Il esteut oyou so ene lådje pårteye del Walonreye (Coûtchant walon, Hesbaye Namurwesse) e 20inme sieke, dins les mots riprins e rfondou avou on betchfessî én.
Dins on grand boket del Hesbaye (di Djiblou a Djodogne), li son én s' etindeut eto dins ene cåkêye d' ôtes mots.
- sacwants mots rfondous avou li voyale naziåle IN : esprénde (esprinde), vént (vint, 20).
- sacwants mots rfondous avou li betchfessî ai : frénje (fraijhe)
Alére
[candjî | candjî l’ côde wiki]Bernard Thiry, La nasale notée «-én» dans une variété régionale du wallon namurois, Wallonnes 3/2022, pp 1-20.
- ↑ Bernard Thiry, Wallonnes 3/2022, pp 7-8.
- ↑ Les mots nén rfondous avou l' betchfessî én sont-st e clintcheyès letes.