Coron-stitchete

Pol discramiaedje des årtikes avou l' mot « stitchete », loukîz cial.

Pol discramiaedje des årtikes avou l' mot « munute », loukîz cial.

Prumîs egzimpes da Feller (1901) do scrijhaedje avou l' coron-faflote

Li coron-stitchete (ossu: coron-faflote) u li munute ortografike, c' est on sene diyacritike siervou dins l' tipografeye do walon scrît e sistinme Feller, dins l' såme di mostrer k' ene cossoune å coron d' on mot s' prononce, adon ki l' minme cossoune est sovint halcrosse dins des ôtes mots.

C' est come ene crole (apostrofe), mins pus plate, et ki n' racrole nén.

Ele n' est nén eployeye e rfondou walon, la k' elle a stî replaeceye pa on halcrosse E.

Egzimpes

Dins ti vas, li S å coron ni s' prononce nén. Mins bén dins pous´. On l' sicrijheut insi, paski l' mot francès, puits a on halcrosse S å coron.

Uzaedjes

Ezès matematikes, ele sieve a come simbole po ene deujhinme valeur a ene lete. On l' lome prume.

a + a´

E djeyometreye, c' est l' essegne del munute, ene unité d' inglêye, on swessantinme di digré d' ingue.

E sistinme Feller, c' est ene faflote, aclapêye a ene cossoune metowe å coron do mot, ki n' si prononcive nén dins les sfwaits mots e francès, mins bén e walon.

trop : trop′ (prononçaedje di Lidje).

mwints côps : mwint′ côps (prononçaedje del Basse Årdene).

sins, sinse : dins l' bon sins′ (prononçaedje do Coûtchant walon).

måss : mås′ (Lidje), maus′ (Nameur), mârs′ (Tchålerwè, Basse-Årdene).

E Feller, tos les mots avou l' cawete -isse 1 sont scrîts avou ene coron-faflote.

Li coron-faflote n' a nén stî ritnowe e rfondou, a cåze di l' atuze do disfaflotaedje.

Ortografiaedje des mots avou l' coron-faflote e Feller dins les scrijhaedjes di dvant Feller

• Dins l' Motî da Forir, les mots sont scrîts avou ene dobe cossoune å coron :

stokiss

pouss ?, vouss ?

Ortografiaedje e rfondou walon des mots avou l' coron-faflote e Feller

sicrijhaedje d' on halcrosse E

C' est mwaisse rîle)

djulete, awousse, pousse

sicrijhaedje avou ene dobe cossoune å coron

C' est ene foû-rîle, wårdêye po des mots foirt corants rifondous timprowmint, a on moumint k' on tuzéve riprinde li sistinme Forir po toplin des mots.)

• kimons nos

måss

• cawete -ss di codjowaedje : croess ?, voess ?

pont d' sene ni d' lete ki mostere li prononçaedje del cossoune å coron

Li prononçaedje doet esse aprins (come po les sfwaits mots e francès).

set, ût, vint (20)

Dins sacwants cåzes, la kel cossoune å coron pout esse prononceye u nén, on pout adviner l' prononçaedje do scrijheu s' i gn a ene sipotchåve voyale dins l' prumî pî do mot ki shût.

c' est trop stroet (P nén prononcî) <> c' est trop sitroet (prononcî P).

coridjaedje al dierinne broke del croejhete da Léonard (1972) po-z î rortografyî les mots avou ene coron-faflote

Tipografeye del coron-stitchete

Sorlon les eplaideus, li coron-stitchete si pout scrire:

• avou ene apostrofe-brokete «'»: DTW...
• avou ene apostrofe-crolete «’»: O4, FO4.
• avou ene apostrofe-crolete ritournêye «‘» (côde U+2018): E170 a l' intrêye di sacwants mots «pus‘».
• avou ene sititchete (fåsse munute) «´» (ki c' est l' accint sol hintche, côde U+00B4) : S0; c' est l' pus corant scrijha dins les lives et les gazetes e walon coinrece e 21inme sieke.

Rujhes d' eployaedje del coron-stitchete

Les cwate manires tipografikes diferinnes amoennèt des rujhes dins l' eplaidaedje éndjolike, ca c' est cwate fontes diferinnes. Avou ça k' i gn a co èn ôte faflote pol munute d' ingue, sicrîte «′» (côde U+2032), ki n' shonne pus eployeye, leye.

Sovint, les rcopiaedjes des tecses walons pa des djins sins cnoxhance do scrît walon amoenne li roviaedje del coron-stitchete. Metans «pous′» est riscrît «pous» ki tertos vont prononcî «pou».