Rime-rame d' efant
On rime-rame d' efant (on dit eto : ene contene u on rima d' efant), c' est ene pitite tournurete ki les efants djhèt, u k' on dit ås efants, po djouwer.
I polént esse eto dit cwand on dmandéve di raconter ene fåve, po fé linwter les efants.
Les toitche-linwe sont eto rwaitîs pacô come des rimes-rames d' efants.
Sôres di rime-rame d' efant
[candjî | candjî l’ côde wiki]- les contenes (rimas po-z aprinde les nombes)
- les contenes po poter
- les zoupleuses
- les hosseuses
- les doetreces
- les tiestreces (rimas sol tiesse)
- les biesreces (rimas so les biesses)
- Les soyeuses
- Les rimes a disti
- Les djeus d' pougns
Rime-rames avou les biesses
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Tot prindant ene biesse å Bon Diu so leu doet, les efants polèt dire :
- Costirete del Sint-Mårtén,
- Si ti n' mi dis nén
- K' i frè bon dmwin
- Dji t' côpe li tiesse inte deus fiermints.[1]
- Avou les caracoles.
Loukîz a : caracole dins l' Wiccionaire
Contenes avou des ptits nos
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Loukîz a : Rima ås ptits nos
- Djihan et Djhene fiyént del tchene
- Djihan trota Djihene si såva.
- Djan et Djene rivnént d' Dinant
- Djene touma, Djan l' ramassa;
- Djene fijha des wåfes, Djan les magna.[2]
- N' av' nén veyou Louwis
- Al copete di s' tcheri
- Ki disploméve les poyes
- Po fé del ratatouye ?
- Djozé, Djozete
- Ki tcheye, ki pete,
- Dins lès stapetes
- D' amon Lorete.[3]
Tiestreces
[candjî | candjî l’ côde wiki]Dins l' pus corant des rime-rame tiestreces, on toutche les tchveas, li front, les orayes, les ouys, li nez onk après l' ôte; al fén, on mete li doet dins l' boke, avou l' dierin no.
Vo-z è ci ene ôte, la k' cmince purade på minton :
- Minton (tot piçant l' minton)
- Boke di mignon (tot toutchant l' boke)
- Nézet (tot piçant l' nez)
- Ouyet (tot toutchant onk des ouys)
- Tipe e-n erî l' bounete (tot fijhant toumer l' bounete di l' efant e-n erî l' front).[5]
La ene tiestrece ki dischind pus bas, mins fok po les ptits gaméns :
- Li djeu ås biesses (les tchveas)
- Les deus finiesses (les ouys)
- Li shofla (tot toutchant l' nez)
- L' avala (tot toutchant l' boke)
- Li tabeur ås canadas (tot toutchant l' vinte)
- Li ptit xhuflet ki va todi (tot toutchant li ptit vé)[6]
Coufî-coufou
[candjî | candjî l’ côde wiki]C' esteut ene feye Coufî-coufou,
Ki shofléve si mere e cou.
I shofla si lon
K' i rescontra Mareye Grognon
- Wice alez vs, Mareye Grognon?
- Dji va-st ås viers et ås lumçons,
Po monsieu l' curé,
K' a les fives et les fruzions
Dins des ôtes lingaedjes
[candjî | candjî l’ côde wiki]e l' arabe marokin, on pout de côps rtrover li sourdant istorike di sacwants rime-rames d' efant, come do Tikchbila
Alére
[candjî | candjî l’ côde wiki]- Motî del Gléjhe p. 166-172.
- De la Meuse à l' Ardenne, l° 2 (1986) pp. 97-103; l° 3 pp. 77-83 & l° pp 75-90.
